INFORMATIE IN VERBAND MET SPEELFILM DE OOST

De speelfilm ‘De Oost’ gaat over een belangrijke episode in de gedeelde geschiedenis van Nederland: de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Stichting Pelita kan zich voorstellen dat het zien van de film emoties losmaakt. We willen naar u luisteren en u eventueel doorverwijzen naar passende ondersteuning.

Wij zijn bereikbaar tijdens kantoortijden via 088-3305111. U kunt ons ook een mail sturen via info@pelita.nl o.v.v. De Oost. Dan nemen we contact met u op.

WINNAARS PELITA VERHALENWEDSTRIJD BEKEND

Onze oproep om een verhaal in te sturen voor de Verhalenwedstrijd ‘De oorlog dichtbij’, leverde ongeveer veertig inzendingen op. Voor een eerste Verhalenwedstrijd zijn we daar, als Stichting Pelita, heel tevreden over. Het laat niet alleen zien dat het ‘zwijgen’ van de eerste generatie door de naoorlogse generaties doorbroken wordt, maar ook dat er nog steeds genoeg verhalen te vertellen zijn. 

De openhartigheid waarmee inzenders hun persoonlijke verhaal vertelden, was ontroerend. Over het algemeen was de jury, bestaande uit Adriaan van Dis, Reggie Baay en Stefanie Hehalatu, regiocoördinator Zuid van Stichting Pelita, zeer te spreken over het niveau van de ingezonden verhalen (en een gedicht). 

Na lang beraad zijn er vijf winnaars aangewezen door de jury, in willekeurige volgorde: Rody van Calck, Marianne des Bouvrie, Romeo Tuinman, Ronald Poetiray en Angelique Ende. Van harte gefeliciteerd en complimenten van de jury!

Door op hun naam te klikken wordt hun inzending zichtbaar. Alle verhalen worden ook gepubliceerd in ons magazine Pelita Nieuws van augustus. 

ONLINE BIJEENKOMST NAOORLOGSE GENERATIES VOLGEBOEKT

Er waren zoveel aanmeldingen dat er een tweede online bijeenkomst georganiseerd moest worden. Deze is ook uitverkocht. U kunt zich dus niet meer aanmelden.

Ten behoeve van de deelnemers het programma:

Na een lange periode van afwezigheid is er binnenkort weer een Pelita Naoorlogse Generatiesbijeenkomst. Op zaterdag 20 februari en 27 maart kunt u online in gesprek met Joy Oonk, psychotherapeut van ARQ Centrum ‘45.

Zij zal dieper ingaan op de doorwerking van oorlogservaringen op volgende generaties en ingaan op welke specifieke hulp ARQ Centrum '45 biedt. Het blijkt nameljk in de praktijk dat mensen met naoorlogse generatieproblemen niet altijd goed weten welke hulp ze waar kunnen krijgen.

De bijeenkomst start om 11.00 uur en duurt tot 13.00 uur. 

Lezing Joy Oonk
De lezing zal gaan over de problematiek van cliënten die kampen met naoorlogse generatieproblemen. Ook gaat zij dieper in op de specifieke hulpverlening ten behoeve van deze doelgroep. Daarnaast vertelt zij hoe de aanmelding verloopt voor een hulpverleningstraject. 

Joy Oonk is werkzaam bij ARQ Centrum '45 in Oegstgeest als expertiseteamleider van de afdeling WO II. Daarnaast is zij als psychotherapeut verbonden aan de dagkliniek NOG (Naoorlogse generatie) en de polikliniek. 

HUIZEN VAN AANKOMST

Op zaterdag 12 december kunt u de digitale deelgenoot zijn van het programma 'Huizen van Aankomst'.

13:30 uur: Vanuit Beeld en Geluid in Den Haag opent Yvonne van Genugten, directeur van het Indisch Herinneringscentrum het programma met onder andere ‘aankomstbeelden' uit het archief van Beeld en Geluid, het Haagse aankomstverhaal van schrijfster Yvonne Keuls, het Dordrechtse verhaal achter Hotel Oranje en een optreden van theatermaakster Valentina Toth.

15:30 uur Vanuit het Forum in Groningen presenteert Pelitadirecteur Rocky Tuhuteru verhalen van tweede en derde generatie Molukkers, de Toegoenese gemeenschap en ex-Nieuw-Guineagangers. En zien we een video waarin een Indische familie voor het eerst teruggaat naar het contractpension waar ze ooit werden opgevangen.

Naast de liveprogramma’s is er ook vanuit theater de Spiegel in Zwolle de voorstelling van toneelgroep de Oersprong te zien en muziek van Indoband de Brandingboys. In Helmond wordt een radio-uitzending gemaakt, geheel in het teken van de aankomst van Indische en Molukse mensen in Brabant en Limburg, met muziek als leidend thema.

Informatie over streaming wordt bekendgemaakt op de website van Huizen van Aankomst. 

HET PORTRET VAN CEEL NAVEST

U kunt het hele interview hier lezen.   

Zijn kinderportret is nog tot en met 24 januari 2021 te zien in de tentoonstelling 'Indische kampportretten' in Museum Flehite in Amersfoort. 

HUIZEN VAN AANKOMST MET ROCKY TUHUTERU

Op 12 december vindt Huizen van Aankomst plaats. Dit online evenement van het Indisch Herinneringscentrum gaat over vijf regio's in Nederland waar de 350.000 personen, die tussen 1945-1968 de voormalige kolonie verlieten, terechtkwamen. 

Het programma bestaat uit interviews, muziek, theater en film, allemaal in het teken van aankomst. Bovendien wordt er een boek gepubliceerd ’75 Huizen van Aankomst’, met persoonlijke verhalen en fiets- en wandelroutes langs verschillende locaties.

Presentator van het evenement in Groningen is Pelita-directeur Rocky Tuhuteru. Wilt u online meekijken? Kijk dan voor het programma op Huizen van Aankomst.

INDONESIAN ART SALE OP 18 EN 19 NOVEMBER

Frans Leidelmeijer attendeert u op de Indonesian Art Sale van het Venduehuis der Notarissen in Den Haag.

De zaalveiling vindt op 18 november plaats.

De onlineveiling op 19 november.

De kijkdagen zijn van 13-17 november van 10:00-16:00 uur, maar wegens COVID-19 op afspraak.

Zie de catalogus.

ONLINE CONFERENTIE STICHTING DIALOOG NEDERLAND-JAPAN-INDONESIE

Op zaterdag en zondag 7 en 8 november vindt de 22e dialoogconferentie plaats over het thema '75 jaar vrede!?'. Beide dagen zijn te volgen via een livestream. De link wordt na inschrijving toegezonden. Sprekers zijn onder andere Ron Habiboe en Fridus Steijlen.

De effecten van de twee oorlogen in voormalig Nederlands-Indië zijn nog steeds voelbaar: de oorlog met Japan (1942-1945), gevolgd door de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd (1945-1949). 

Deze 22e conferentie is de eerste stap in een driejarig project in samenwerking met ARQ en Airlangga University in Surabaya, dat streeft naar erkenning van oorlogservaringen vanuit Nederlands, Indonesisch en Japans perspectief.

Inschrijven voor deelname graag voor 6 november.

MOLUKS VERHAAL IN KAMP WESTERBORK 

Theatergroep ADAK (Aan De Andere Kant) produceert op dit moment een voorstelling in Kamp Westerbork. Na de Tweede Wereldoorlog was deze plek onder de naam Schattenberg bijna twintig jaar lang de woonplaats van Molukse ex-KNIL-soldaten en hun families.  

Voor de voorstelling, die gespeeld wordt van 21 juni tot 17 juli 2021, is de organisatie op zoek naar persoonlijke verhalen en voorwerpen die verbonden zijn aan Schattenberg. 

EXTRA MIDDELEN VOOR GEMEENSCHAPPEN VOORMALIG NEDERLANDS-INDIE

In het kader van 75 jaar Vrijheid besloot staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS extra financiële middelen ter beschikking te stellen, namelijk ruim 20 miljoen voor de gemeenschappen in Nederland met wortels in wat ooit Nederlands-Indië was.

Uit het bericht blijkt onder meer het voornemen van de bewindspersoon om de Tong Tong Fair en Museum Sophiahof extra te steunen in verband met de gevolgen van de coronacrisis.

Ook voor het domein Contextgebonden Zorg, waarin Stichting Pelita actief is, wil de staatssecretaris nieuwe middelen inzetten.

De Tweede Kamer moet zich nog over de plannen buigen. 

AFSCHEID

Uw webmaster en samensteller van de eerste 63 digitale nieuwsbrieven gaat genieten van zijn pensioen.

Deels met pijn in mijn hart, want na duizenden rapportagegesprekken, organisatie van ettelijke bijeenkomsten en evenementen was u een beetje familie van me geworden met wie ik via de website en nieuwsbrieven contact hield, maar die ik nu toch zal moeten missen.

Nu neemt Alies Boenders beide taken voorlopig waar. U kent haar wellicht reeds als communicatieadviseur van Museum Sophiahof in Den Haag.

Remember me (James Intveld)

Salam manis, Peter Bouman.

COVID-19

Zie hier de toelichting van onze directeur Rocky Tuhuteru over de afstemming van Pelita op de landelijke maatregelen ten aanzien van Covid-19.

AANRADER!

Vorige week presenteerde Lizzy van Leeuwen haar nieuwe boek over danser Indra Kamadjojo.

Hierin beschrijft ze een boeiend, veelzijdig leven en een onderbelicht gebleven deel van de laatkoloniale geschiedenis. Leo Broekveldt werd geboren in Nederlands-Indië als zoon van een Indische moeder en een uit Nederland afkomstige hoge ambtenaar. ‘Leetje’ vertrok als puber naar Den Haag, studeerde rechten, maar koos voor een leven als revuedanser.

In de jaren dertig zou hij uitgroeien tot een internationaal bekende podiumartiest. Tijdens de oorlog transformeerde hij tot Indra Kamadjojo.

Zijn danskunst zette hij na 1945 in om steun te geven aan de jonge Indonesische republiek. Later werd hij een invloedrijk figuur in de nieuwe naoorlogse wereld van dans, cultuur, radio en televisie.

Luister hier naar Lizzy's interview in OVT en dit artikel uit 8Weekly over Indra Kamadjojo.

INDISCH DEN HAAG CONTRA DE NAZI'S

Elf Douglas D8-8A-3N vliegtuigen van de Nederlandse krijgsmacht binden op 10 mei 1940 vanaf Ypenburg de strijd aan tegen een Duitse overmacht. Een van die kisten wordt gevlogen door reserve tweede luitenant-vlieger Harry Pauw, een Indo.

Hij weet waarnemer/mitrailleurschutter Leo Ballangée aan zijn zijde. Al binnen een half uur na opstijgen worden zij getroffen door vuur van waarschijnlijk een Messerschmitt. De twee inzittenden vinden de dood.

In de huidige Haagse wijk Ypenburg is een laan naar Harry Pauw vernoemd.

Bijgaand beeld van hem is onderdeel van de tentoonstelling 'Indisch Den Haag contra de Nazi's'. Die zal van zaterdag 10 oktober tot en met zondag 1 november te zien zijn in de bibliotheek Ypenburg (in het Winkelcentrum Ypenburg).

De door Herman Keppy gemaakte tentoonstelling (i.s.m. het Haags Historisch Museum, Tong Tong Fair en Atrium) zou aanvankelijk dit jaar openen op de Tong Tong Fair en zou daarna het Atrium (van het Stadhuis) aandoen, maar de coronapandemie gooide roet in het eten.

TWEE GOUDEN KALVEREN - ZE NOEMEN ME BABOE!

Sandra Beerends won met haar Ze noemen me baboe niet alleen het Gouden Kalf voor De Beste Lange Documentaire 2020 maar ook het Gouden Kalf 2020 voor de Beste Montage!

Zie haar dankwoord op Youtube en dit artikel uit Trouw.

BIJEENKOMST INOG AMERSFOORT

Onder voorbehoud in verband met Covid-19 organiseert de INOG op 3 oktober in het Klokhuis te Amersfoort weer een bijeenkomst voor de Indische naoorlogse generaties.

Deze keer met een lezing van Vilan van de Loo en een workshop.

Zie de mededeling en de flyer.

OPROEP NEDERLANDS-INDISCHE EN MOLUKSE GEMEENSCHAP LEEUWARDEN

Mariska Westendorp doet onderzoek in onder meer Leeuwarden naar begraafplaatsen en crematoriatuinen, en de vraag hoe mensen met diverse achtergronden deze plaatsen ervaren en gebruiken.

Is er op deze plaatsen genoeg ruimte voor de praktijken en wensen van iedereen die in Leeuwarden e.o. woont? Of kunnen hier verbeteringen in aangebracht worden? Meer informatie over het onderzoek is te lezen op www.cemi-hera.org.

Voor dit onderzoek is Mariska Westendorp op zoek naar mensen met een Nederlands-Indische/Molukse achtergrond die woonachtig zijn in Leeuwarden of omgeving, en die haar iets willen vertellen over hun ervaringen op begraafplaatsen en in crematoria te Leeuwarden.

Zie haar flyer.

AARNOUT LOUDON

In het septembernummer van Aanspraak staat dit interview met oud-Akzo Nobel topman Aarnout Loudon.

Hij vertelt onder meer over zijn interneringen met zijn moeder en broer in Kramat, Tjideng, Tangerang en Adek evenals over zijn vader die de ramp met de Junyo Maru niet overleefde.

BIJEENKOMST NAOORLOGSE GENERATIES VAN ZATERDAG 19 SEPTEMBER 2020 WEGENS CODE ROOD AFGELAST!

In overleg met de Sophiahof heeft Pelita besloten om de bijeenkomst van zaterdag 19 september voor de naoorlogse generaties af te gelasten. Dit, vanwege Code Rood in De Haaglanden.

THEATERTOURNEE ASIAN CELEBRATION VAN DON’T HIT MAMA OVER FAMILIEBAGAGE UIT EEN AZIATISCH KOLONIAAL VERLEDEN

Asian Celebration is de nieuwe dansperformance van danstheater Don’t Hit Mama, te zien van 9 oktober 2020 tot en met 17 januari 2021 in theaters in het land.

Een performance over familiebagage uit een Aziatisch koloniaal verleden. Over wie we zijn, waar we vandaan komen en wat ons beweegt.

Met muziek, hiphop, Javaanse hofdans, fotografie en tekst tonen de zeven performers u een wereld van gedeelde verledens, verlangens en pijn.

Laat u heen en weer slingeren tussen ratio en gevoel, feiten en verborgen verhalen en de impact daarvan op de wereld van nu.

Lees hier verder.

MIEKE HAAG GEZOCHT!

Jeannet de Jong is voor haar 89-jarige vader Rinke de Jong op zoek naar Mieke Haag, die hij nog uit zijn interneringstijd in kamp Halmaheira kende.

Deze oproep evenals andere zoektochten naar personen vindt u in onze rubriek Uit het oog. Hierin kunt u natuurlijk zelf ook een oproep plaatsen.

OPENING TENTOONSTELLING ONLINE TE ZIEN!

Woensdag 16 september hield het Verzetsmuseum Amsterdam de online opening van de tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in honderd foto’s .

De tentoonstelling, met een aantal foto's over WO-II in Indië, werd geopend door Gerdi Verbeet, voorzitter Platform WO2 en Paul Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De tentoonstelling is tot en met eind januari dagelijks te zien in het Verzetsmuseum Amsterdam.

Via deze link kunt de opening nogmaals zien.

'MIJN MOEDER WAS MIJN ROTS IN DE BRANDING'

Juriste Joty ter Kulve-van Os overleefde samen met haar moeder, grootmoeder en zusje de Japanse vrouwenkampen Kareës, Buitenzorg en Kramat. Zij was vijftien jaar toen zij met haar moeder en zus werd gevangengenomen door de Kempeitai.

‘Onder alle omstandigheden in de jappenkampen bleef mijn moeder voor haar hele familie zorgen. Zij is voor mij een groot voorbeeld geweest.’ Haar moeder wist te voorkomen dat Joty en haar zus Cora als troostmeisjes gebruikt zouden worden door Japanse soldaten.

Joty vertelt in het Septembernummer van Aanspraak: ‘Moeder bleef ons verdedigen tegenover een Japanse hoofdofficier van de Kempeitai, de Japanse militaire politie, die ons gevangen wilde nemen voor zijn mannen. Ik heb groot respect voor haar.’

Lees hier verder.

DE SCHILDERIJEN VAN GEORGE BEER (NON-FICTIE)

In 1920 keert rentenier George Beer met zijn gezin uit Java terug naar Nederland. Ze strijken neer in een villa in het Gelderse Hattem. George heeft een kwart eeuw, als administrateur van een tabaksonderneming, tussen de landbouwbevolking geleefd en begint aan een nieuwe carrière als kunstschilder. In Djokjakarta was hij betrokken bij de Bond van Indische Kunstkringen en in Nederland wordt hij voorzitter van de Zwolsche Kunstkring. 

Tijdens een ontmoeting met Marion Beer, de kleindochter van George Beer, hoort Carla van Beers het intrigerende levensverhaal van deze in 1872 te Soerabaja geboren en in 1944 te Tjimahi overleden kunstenaar. Zijn werk wordt nog steeds in galerieën en op Indonesische Kunstveilingen verkocht.

Eind 1927 zijn de schilderijen van George Beer in de Koninklijke Kunstzaal Kleykamp in Den Haag te zien. De tentoonstelling wordt opgemerkt door de landelijke dagbladen. Niet iedereen houdt van de tropische landschappen.  Critici vinden dat de werken, bij gebrek aan schilderachtigheid, op een toneeldecor lijken. Ze zeggen dat het licht in Indië anders is dan in Holland, waardoor de schilderijen hard en vlak overkomen.

Indië lijkt een nieuw genre in de kunst te worden. Steeds meer Europese kunstenaars trekken naar de kolonie. Ze zijn op zoek naar Oosterse ideeën maar brengen Westerse kunstopvattingen mee. Ze maken voor een korte of langere periode deel uit van het Indische Kunstleven. 

Wanneer George Beer aan het eind van zijn leven terugkeert naar Java neemt hij een kostbaar schilderij van Isaac Israëls mee. De verwarring is groot wanneer Carla van Beers dit, tijdens de Japanse bezetting in een waterput verdwenen kunstwerk, na tachtig jaar weer terugvindt.

De schilderijen van George Beer is het laatste deel van de tetralogie "EEN GEHAVENDE NALATENSCHAP" waarin Carla van Beers verhaalt over doorgegeven herinneringen van vorige generaties.

Zie het persbericht en het inkijkexemplaar.

WEBINAR OVER DE KRACHT VAN MUZIEKTHERAPIE OP OUDEREN UIT VOORMALIG NEDERLANDS-INDIE

In het kader van de Wereld Alzheimermaand houdt Pelita-medewerker Monique van Bruggen - Rufi op 12 september een webinar over de kracht van muziektherapie op ouderen uit voormalig Nederlands-Indië.

Dit webinar wordt georganiseerd door de Stichting Alzheimer Indonesia Nederland (Alzined) en gelijkertijd zowel in Nederland (11:00-12:30 uur) als in Indonesië (16:00-17:30 hrs) uitgezonden.

U kunt haar webinar via zoom volgen als u zich tijdig aanmeldt via project.alzi.ned@gmail.com

Via laatstgenoemd emailadres kunt u ook meer informatie krijgen.

HET GEWELD VAN DE BERSIAP

Voor het Historisch Nieuwsblad schreef Remco Raben, bijzonder hoogleraar Koloniale en postkoloniale literatuur- en cultuurgeschiedenis, dit artikel over de Bersiap.

OPROEP KAMP 7 AMBARAWA

Jaap Boas is op zoek naar alle boeken over Kamp 7 Ambarawa. Er is een massa boeken over dit kamp geschreven, maar hij hoopt nu op de complete lijst.

Wie kan hem hieraan helpen?

Zijn emailadres is: pien.boas@kpnmail.nl

Zie hier andere oproepen.

INDISCHE VERHALEN, 11 SEPTEMBER DEVENTER

Het in april geplande programma met Indische verhalen door stichting Uitgelezen Verhalen komt nu alsnog uit op 11 september, in het nieuwe theater van Mimik in Deventer.

En grotendeels met de cast zoals gepland: de acteurs Martin Schwab en Jamie Grant lezen dan voor uit de literatuur over de vroegere kolonie en Suzanna Mangar zingt haar mooiste liederen.

Als schrijver vond Uitgelezen Verhalen Lara Nuberg bereid uit eigen werk voor te lezen. Zij werkt aan haar eerste roman en heeft het blog Gewoon een Indisch meisje.

En ze maakte de podcast -aflevering Wat ervan overbleef voor Radio Doc.

Zie hier.

VERTROUW ONS MET UW VERHAAL, WIJ DRAGEN HET VERDER!

Luister hier naar de toespraak van de 16-jarige Maddy Batelaan over haar grootvader tijdens de Nationale Indië-herdenking.

Over de grote noodzaak om uw verhaal aan de volgende generaties door te geven.

ENKELE RESULTATEN EENVANDAAG-ONDERZOEK

In aanloop naar de jaarlijkse Indië-herdenking deed tv-programma EenVandaag onderzoek onder 2800 mensen met wortels in het voormalige Nederlands-Indië en het huidige Indonesië.

STRAATNAMEN

Driekwart vindt dat straatnamen die verwijzen naar het VOC-verleden van Nederland mogen blijven. Maar wel graag met een bordje erbij, zodat we van het verleden kunnen leren.

Zie verder deze link naar EenVandaag.

ONWELKOM?

Veel families voelden zich niet welkom toen ze na 1945 naar Nederland kwamen. Ook vonden velen het moeilijk om hier een bestaan op te bouwen. Maar de verbondenheid met Nederland, en ook met de wortels, is sterk.

ROOTS, RACISME EN BLACK LIVES MATTER

Leden van het EenVandaag Opiniepanel met wortels in het voormalige Nederlands-Indië en het huidige Indonesië vertellen in deze video over hun roots, racisme en de Black Lives Matter-beweging.

TV-REGISTRATIE NATIONALE INDIE-HERDENKING GEMIST?

Indien u de Nationale Indië-herdenking evenals het aansluitende programma Van Jakarta naar Rotterdam op TV heeft gemist, vindt u deze hier.

U kunt deze eventueel ook bekijken via NPO-Start, waarvoor u zich dan wel moet registreren.

DE KAMPPORTRETTEN VAN BEP RIETVELD

Mocht u de documentaire De kampportretten van Bep Rietveld hebben gemist, kijk dan hier.

Bep Rietveld, dochter van meubelontwerper en architect Gerrit Rietveld, tekende tijdens haar internering in Kramat, Kota Paris en Kampong Makassar portretten van kampgenoten.

Museum Flehite in Amersfoort wijdt hier sinds 15 augustus een tentoonstelling aan.

IN DE ELSEVIER

In de Elsevier vindt u dit interview met onze directeur Rocky Tuhuteru.

NIEUW ADRES STEUNPUNT EINDHOVEN!

Steunpunt Eindhoven is verhuisd en heeft als nieuw adres:

Steunpunt Eindhoven Stichting Pelita

p/a Buitenzorg voor Welzijn

Hermelijnstraat 1

5622 AT  Eindhoven

Tel.nr. Sylvia Huisman: 06 13517056

Tel.nr. Kees Schepel: 0613521570

UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK NIJMEGEN

Nijmegen vlagt en herdenkt op 15 augustus de Japanse capitulatie, nu 75 jaar geleden.

De Universiteitsbibliotheek staat ook stil bij 75 jaar bevrijding en de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië (27-12-1949).

Helaas door Covid-19 geen fysieke tentoonstelling maar een kleine impressie van de vele banden die over dit onderwerp aanwezig zijn in de UB.

Ondersteun de Melati-campagne en vlag mee!

KOLONIAAL ERFGOED TE VOET

Bent u in coronatijd ook meer gaan wandelen?

Misschien is het dan een goede tip om de website van Koloniaal erfgoed te voet eens te raadplegen. Verspreid door het land vindt u vele wandeltochten langs Indische onderwerpen.

Bijvoorbeeld de tocht door Lochem e.o., waarvan u de route kunt uitprinten evenals de bijbehorende verhalen.

CARLA KARSSEBOOM - VAN HAVER (†)

Op 5 augustus overleed Carla Karsseboom onverwacht. Zij zette zich vanaf 2007 in voor de Masoek Sadja in Rijswijk, waarvan haar geliefde echtgenoot Benno de coördinator was.

Ook na de dood van Benno bleef ze zich voor MS Rijswijk inzetten. Haar masoek sadja bleef haar lust en haar leven.

HERDENKINGEN

Via deze link vindt u een overzicht aan herdenkingen in het land, die alle wegens corona slechts in beperkte mate kunnen worden bijgewoond.

Enkele herdenkingen kunt u thuis via livestream volgen.

En natuurlijk biedt de NOS een uitgebreid programma op TV.

Indirect kunt u bovendien bijdragen aan de nationale herdenking bij het Indisch Monument door overmaking van een euro, waarmee er namens u een zonnebloem bij het monument wordt gelegd.

'KLANKEN VAN OORSPRONG' GEMIST?

Zo ja, klik dan hier voor de gehele uitzending van deze prachtige documentaire van Hetty Naaijkens over Nederlands-Indische achtergronden en muziek.

Zie de TV-recensie van het NRC.

HET VERHAAL VAN COR BOOT

Midden juli 2020 verscheen het boek Scheepsrampen en Jappenkampen, geschreven door Hendrik Boot.

Hij beschrijft het ongelooflijke maar waargebeurde verhaal van zijn vader Cor Boot, zeeman op ‘de grote vaart’, dat hij reconstrueerde aan de hand van flarden uit de geschiedenis. Want erover praten, dat deed Cor vrijwel niet.

Als 18-jarige gaat hij in 1937 de zee op. Een paar jaar later breekt de oorlog uit. Eerst met Duitsland als vijand, vervolgens met Japan. Een jarenlange overlevingsstrijd volgt.

HEEL NIJMEGEN VLAGT!

Bericht van PION: de vlagactie in Nijmegen wordt ondersteund door affiches die in en rond stad in de abri's worden geplaatst.

Bijgaand een paar voorbeelden (een ervan voor de KNIL-kazernes).

Inmiddels al veel mooie reacties, zo hangen mensen ook mini-posters op met de oproep 'Heel Nijmegen vlagt op 15 augustus'.

We krijgen ook selfies van Indische Nijmegenaren die bij de borden staan.

Nu maar hopen dat op 15 augustus heel Nijmegen rood-wit-blauw kleurt.

DE VERZWEGEN OORLOG

Dankzij zorginstelling Tante Louise wordt 15 augustus het boek De Verzwegen Oorlog gepresenteerd.

 “In het boek draait het om herinneringen van gewone mensen, die door het vertellen van wat hun overkomen is juist heel bijzonder zijn. 

Verhalen van ooggetuigen die bewaard en doorverteld moeten worden. Niet alleen aan hun nageslacht, maar evenzeer aan de vele Nederlanders die nauwelijks weet hebben van wat zij tussen grofweg 1942 en 1950 hebben meegemaakt in dat verre, tropische Nederlands-Indië. De verhalen geven een gevarieerd beeld van het verdriet, de ellende, de honger, de onmacht en het lijden van deze overlevenden. Maar ook van hun hoop, levensdrift, moed en zelfs van de gelukkige en vrolijke momenten.”

Vanaf 17 augustus in de boekhandel.

Hier vindt u meer informatie.

NUMMER 9160, EEN JONGEN IN HET JAPPENKAMP

Tien jaar jong was de Bennekommer Piet Alderlieste toen hij in 1942 met zijn moeder, zusje en broertje in het Jappenkamp terecht kwam.

Nu, 75 jaar na de Japanse capitulatie, zijn de herinneringen van de inmiddels 88-jarige Piet opgetekend in het boek Nummer 9160, een jongen in het Jappenkamp.

NS-REGELING TEGEMOETKOMING SLACHTOFFERS TRANSPORTEN WO2 SLUIT:  OP 4 AUGUSTUS LAATSTE AANVRAAGMOGELIJKHEID!

Door de NS is een regeling getroffen voor tegemoetkoming aan Joodse, Sinti- en Roma-slachtoffers van de door de NS verrichte treintransporten in de Tweede Wereldoorlog.

Let op: deze loopt tot 5 augustus 2020. Aanvragen moeten dus uiterlijk dinsdag 4 augustus worden ingediend.

Alleen de getransporteerde personen of hun directe nabestaanden {weduwe/weduwnaar of kinderen) kunnen een aanvraag doen via de website van de Commissie Tegemoetkoming. Voor meer informatie en het digitale aanvraagportaal, zie https://commissietegemoetkomingns.nl/.  

Komt u er echt niet uit, dan kunt u via JMW of Pelita hulp krijgen bij het indienen van deze aanvraag.

GEPEST EN VERNEDERD, MAAR TOCH TOPMODEL EN PHD!

Claudia Rademaker groeide op in de Haarlemse Parkwijk.

Op de lagere school had ze het niet makkelijk: het enige donkere kind in de klas en veel pesterijen.

Zie deze verrassende uitzending van Het mooiste meisje van de klas.

STICHTING MONUMENT NAGASAKI

De Stichting Monument Nagasaki is dringend op zoek naar nabestaanden van de krijgsgevangenen van kamp Fukuoka 14b Nagasaki, om hen op de hoogte te brengen dat er een monument voor álle slachtoffers onthuld zal worden op 4 mei 2021. Dit ter nagedachtenis van de 75e herdenking van de atoombomaanval op Nagasaki. 

Op 9 augustus 2020 wordt de website www.fukuoka14b.org virtueel onthult en daarop vindt u een namenlijst van alle krijgsgevangenen van kamp Fukuoka 14.

Voor meer informatie en reacties graag contact opnemen met Stichting Monument Nagasaki, per adres: Rob Schouten, De Bogerd 14, 6631 CE Horssen, tel: 06-50265006, e-mail: rolida@telfort.nl

MH-17 RAMP

Lique Fredriksz verloor op 17 juli 2014 haar geliefde broertje en schoonzusje bij de ramp met de MH17. Ter verwerking schreef zij het boek MH17: Rouwen, Hoe dan?

Vrijdag 17 juli 2020, precies 6 jaar na de vliegtuigramp, vond de presentatie plaats.

Filmmaakster Hetty Naaijkens (Contractpensions, Buitenkampers en Klanken van Oorsprong) schreef, onder meer vanwege de vele Indische slachtoffers, het nawoord.

Zie het persbericht.

TENTOONSTELLING DEN HAAG

Tip van Frans Leidelmeijer, lid van ons Comité van Aanbeveling:

Tempo Doeloe, een eeuw grafische vormgeving en design uit de Gordel van Smaragd!

Deze tentoonstelling in het Design Museum Huize Dedel duurt tot eind dit jaar.

Wegens Covid-19 moet u wel reserveren. Zie hier.

TUINCONCERT ENSCHEDE

Afgelopen woensdag 15 juli vond in de zonnige binnentuin van woon-/zorgcentrum De Posten in Enschede een tuinconcert plaats, speciaal voor de Indische en Molukse bewoners. Onze muziektherapeute Monique van Bruggen-Rufi nam hen door middel van zang en muziek heel eventjes mee terug naar hun jeugd in Nederlands-Indië. Door de herkenbare klanken beleefden ze de tijden van weleer. Dit zorgde voor mooie, ontroerende en ook vrolijke momenten.

Stichting Pelita bedankt De Posten en hun Indische Huiskamer Mampir Sadja voor de prettige samenwerking en een geslaagde middag, waarin de Indische en Molukse bewoners welverdiend in het zonnetje werden gezet. Dit nam niet weg dat de overige bewoners van het zorgcentrum ook konden meegenieten van de liedjes, de koffie en de spekkoek. Voor herhaling vatbaar!

NA DE INDISCHE JASMIJN NU DE NEDERLANDSE DRIEKLEUR!

De datum 15 augustus markeert voor Indische Nederlanders het einde van de Tweede Wereldoorlog.

Precies 75 jaar geleden kondigde Japan op die dag de capitulatie in Azië aan en kwam voor 300.000 Nederlanders een einde aan vervolging, internering, dwangarbeid en ontbering. Nederlands-Indië was bevrijd.

Zoals in Nederland op 5 mei overal de vlag uitgaat, doen Indische Nijmegenaren, en vele anderen, dat op 15 augustus.

In dit bijzondere jaar vragen zij aan alle Nijmegenaren om op die dag de driekleur uit te hangen. Als eerbetoon aan de gevallenen en uit solidariteit met hun Indische stadgenoten.

3E BECAK-INTERVIEW: INDISCH PERSPECTIEF

Na een moderne Indonesische moslim en een voormalige Indonesische vrijheidsstrijdster volgt hier het interview van Daan Goppel met een Indische dame uit zijn serie Becak Belanda.

PODCAST - FRANK BOEIJEN & INDONESIE

In de allereerste aflevering van Sinan Can's podcastserie Sinans Atlas is zanger Frank Boeijen te gast.

U kent hem misschien van zijn lofzang op het Nijmeegse Kronenburgerpark, maar hij heeft ook zijn hart verloren aan Indonesië sinds de Molukse en Indische gezinnen uit zijn jeugd in Nijmegen.

Bij Sinan aan de keukentafel vertelt hij over zijn reizen door Indonesië, zijn bijzondere ontmoetingen aldaar en nog veel meer.

Luister hier.

Frank en Sinan, beiden Nijmegenaar, dragen drie maanden lang de Melati, de Indische jasmijn, waarmee zij hun respect tonen voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië. 

Initiatiefnemer het Platform Indische Organisaties Nijmegen (PION) bezint zich vanwege de coronacrisis nog op een alternatief ter afsluiting van deze Melati-campagne.

Zij roept geïnteresseerden op ook zelf een speld aan te schaffen, en net als 75 bekende Nijmegenaren deze tot en met 15 augustus zichtbaar te dragen. Informatie is te vinden op www.stichtingpion.nl.

ONDERZOEK IDEEËN EN BEHOEFTEN INDISCHE EN MOLUKSE GEMEENSCHAP

In augustus van dit jaar is het 75 jaar geleden dat een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog met de capitulatie van Japan. De Rijksoverheid wil daarom graag iets extra’s doen voor de Indische en Molukse gemeenschap in Nederland.

Hiervoor komt – gefaseerd - ruim 20 miljoen euro beschikbaar. Om dit zo goed mogelijk te besteden, wil de overheid zoveel mogelijk ideeën en behoeften ophalen bij de brede Indische en Molukse gemeenschappen. Dit betekent bij alle generaties, in alle leeftijden, grote of kleine organisaties, dus ook bij u individueel, uw organisatie of netwerk!

Het is de wens dat uw ideeën zoveel mogelijk voortbouwen op wat er al in gang is gezet met de collectieve erkenning van de Indische gemeenschap en de Molukse gemeenschap in Nederland. In het kader van deze collectieve erkenning zijn de afgelopen jaren tal van projecten ontwikkeld en doelstellingen gerealiseerd, zoals pleisterplaats Sophiahof, herdenken, contextgebonden zorg en de subsidieregeling collectieve erkenning van Indisch-Moluks Nederland.

De inventarisatie van ideeën en suggesties hieromtrent wordt uitgevoerd door het bureau Panteia. Wij vragen u om mee te doen door een korte vragenlijst in te vullen. Zie daarvoor de onderstaande link. Het invullen duurt maximaal zo’n 5 minuten. 

LINK

LESPAKKET 'DE BEVRIJDING IN NEDERLANDS-INDIE' - 75 JAAR VRIJHEID 1945-2020, VOOR SCHOLEN ZUID-HOLLAND

In september krijgen 350 middelbare scholen in de provincie Zuid-Holland het lespakket ‘De bevrijding in Nederlands-Indië en de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië’.

Dit lespakket, samengesteld door Simone Berger, moet een hiaat in het onderwijs  ondervangen, namelijk: kennis over de bevrijding van Nederlands-Indië. Zie het persbericht.

Zie voor een indruk het inkijkexemplaar van het boek en een van de lesbrieven.

NA DE BEVRIJDING - NEDERLANDS-INDIE

Deze aflevering van de NPO-serie 'Na de bevrijding' is geheel aan Nederlands-Indië gewijd, met als inleidende tekst:

Hoe werd de koloniale oorlog tegen Indonesië, 1946-1949, beleefd door gewone Nederlanders? 5000 Nederlandse militairen sneuvelden in Indië. Een dienstplichtige die weigerde te gaan vertelt erover. En er zijn de verhalen van dienstplichtigen en de angst van hun thuisfront dat hen iets zou overkomen.

MIEKE BOUMAN

BUITENKAMPERS IN DE MEERVAART

Aanstaande vrijdag 26 juni draait de film Buitenkampers om 16:00 uur in De Meervaart (Oxville Cinema) te Amsterdam.

Met een Stadspas (Groene stip) is de toegang voor deze film van Hetty Naaijkens slechts 1 euro! Dus zeg dit voort (wordt dan misschien een soort veilige kumpulan).

U moet wel reserveren (maximaal 4 kaarten per huishouden, maximaal 30 bezoekers).

TV-UITZENDING - ZE NOEMEN ME BABOE

Maandag 29 juni zendt de NTR om 20:00 uur op NPO2 de film Ze noemen me baboe uit! Direct na de uitzending wordt de DocTalks (over het maakproces van de film) uitgezonden op NPO2 Extra, die dan ook online staat.

In het weekend vooraf (27/28 juni) brengt Nieuwsuur hierover een reportage.

Deze film van Sandra Beerends, die op het Sydney Filmfestival (10-20 juni) werd vertoond, vergeleek de Sydney Morning Herald deze met de meesterlijke Mexicaanse film ‘Roma’, van regisseur Alfonso Cuaron, en beschouwde 'Ze noemen me baboe' als een van de hoogtepunten van Europe! voices of women. Lees hier.

Luister hier naar haar interview in Kunsstof (even naar beneden scrollen naar Kunststof 19:30-20:30 uur).

INTERVIEW MET BEELDEND KUNSTENAAR GABY BOVELANDER

In het zomernummer van Azië staat een interview met Gaby Bovelander over onder meer haar internering in Banjoebiroe 10. Dit, aan de hand van Pelita-medewerker Peter van Riel.

U kunt dit lezen door hier te klikken. De andere pagina's vindt u hier en hier. Wellicht moet u zelf de tekst wat uitvergroten.

Editie Azië Zomer 2020 is een glossy kwartaalblad met mooie sfeerbeelden, reisverhalen en reportages uit Azië en Oceanië. De titel is een samenvoeging van twee bekende bladen.

GEZOCHT: VETERANEN OF NAZATEN GUERILLASTRIJDERS TIMOR

Leo Bloemhard zoekt veteranen of nazaten, die een connectie hebben met de guerrillastrijd in 1942 op Timor tegen de Japanse bezettingsmacht.

De guerrilla's zijn in December 1942 door de Nederlandse torpedojager Hr. Ms. ”Tjerk Hiddesz” gered en naar Australië geëvacueerd.

Een aantal veteranen (KNIL en Marine ) heeft hiervoor het Timor-Kruis (Het Herdenkingskruis voor Bijzondere Krijgsverrichtingen met Gesp Timor 1942) ontvangen.

Zijn vader Fredrik Wilhelm Bloemhard nam aan deze guerrillaoorlog deel en Leo is bezig met een onderzoek om hierover te publiceren. Lees hier de achtergrond.

Hij komt graag in contact met personen, bijvoorbeeld dragers van het Timor-Kruis, die meer kunnen vertellen over de Timor Guerrillaoorlog.

Graag reacties sturen naar: leo.bloemhard@kpnmail.nl 

SLAG OM TIMOR

Lees hier meer over de Slag om Timor van Peter Kimenal.

SLAVERNIJ IN NEDERLANDS-INDIE

Nu in het racismedebat de trans-Atlantische slavernij (Afrika-Amerika) nagenoeg steeds de nadruk krijgt, is het artikel van Reggie Baay over slavernij in Nederlands-Indië op zijn plaats dat hij in 2017 voor De Correspondent in het kader van De Maand van de Verzwegen Geschiedenis schreef.

Zie hier.

Reggie Baay is lid van ons Comité van Aanbeveling.

HET KOFFERTJE VAN MIJN MOEDER - KAMPILI

Martje Saveur-Hofstee zat tijdens de Japanse bezetting met haar moeder Ida Hofstee en oudere zusje Anneke Hofstee op Celebes in Kampili geïnterneerd.

Haar herinneringen legde ze vast in Het koffertje van mijn moeder, waarover haar uitgever schreef: 

Dit boek is meer dan een persoonlijk verhaal. Het vertelt over al die mensen die tijdens WOII in Nederlands-Indië verbleven en voor wie nauwelijks of geen aandacht was toen ze na de oorlog, beroofd van alles wat hen dierbaar was, naar Nederland terugkeerden.

Lange tijd durfde Martje het koffertje dat haar moeder uit Nederlands-Indië meenam niet te bekijken, tot op die regenachtige dag in november. De brieven en documenten in die koffer vertellen over de gelukkige beginjaren van haar ouders in Nederlands-Indië, over hun angst voor de Japanse bezetters, het verblijf in vrouwenkampen, de slachtoffers van de Birma spoorweg onder wie haar vader en de kille ontvangst bij terugkeer in Nederland.

Met de ordening en interpretatie van het schaarse materiaal en het achterna reizen van haar ouders – Indonesië, Birma, Japan – doorbreekt de auteur het ‘Indisch zwijgen’. Ze maakt duidelijk hoe oorlog het leven van mensen op zijn kop zet en al bij de allerkleinsten diepe sporen nalaat. Haar nuchtere en betrokken verslag is een eerbetoon aan alle moeders die de kracht hadden om vol te houden.

'Het koffertje van mijn moeder, herinneringen aan Indië' van Martje Saveur – 168 pagina’s, € 17,50 is te bestellen bij uitgeverij schaep14 (info@schaep14.nl), via www.boekenroute.nl en de betere boekhandel.

U kunt dit ook rechtstreeks bij haar bestellen via m.saveur@planet.nl. Dan kost haar boek €15,- plus verzendkosten.

Martje Saveur geeft ook lezingen en is gastdocent wat inhoudt dat ze op basisscholen en voortgezet onderwijs aan de hand van haar boek vertelt over de oorlog in Nederlands-Indië. Als u hierover inlichtingen wilt, kunt u haar een e-mailtje sturen.

JAARBERICHT 2019

Net verschenen: ons Jaarbericht 2019.

Hierin gaan we in op onze kerntaken, Gotong Royong, Collectieve Erkenning, Cliëntondersteuning, Djalan Pienter, Naoorlogse generaties evenals op Roma en Sinti.

Verder vindt u hierin ook onze kerngetallen en jaarcijfers.

U kunt deze zelf downloaden of anders een papieren versie opvragen via info@pelita.nl.

FABIAN FRANCISCUS - VLAFEEST GEMIST? TOT 25 JUNI NOG TE ZIEN!

Fabian Franciscus is Indisch, cabaretier en autist. Indien u diens show 'Vlafest' van zondag 14 juni heeft gemist, kunt u deze hier nog tot 25 juni zien.

Over hoe hij met autisme steeds beter heeft leren leven. Althans, redelijk vaak dan.

Zie eventueel ook hier en hier voor een indruk.

INDISCHE BUURTEN - LIVECAST OP 10 JUNI 2020

Waarom heeft uw gemeente een Indische buurt? Wie of wat was de aanleiding? Wat is de historische relatie van de gemeente überhaupt met Oost- West-Indië? En zijn er ook andere Indische sporen? Hoe oud zijn de buurten en stopt het bij de onafhankelijkheid van een kolonie? 

Op 10 juni begon om 19:30 uur de livecast hierover, die u op uw laptop of computer kon volgen. U moest zich wel eerst aanmelden via lezingen@icomos.nl.

Zie het programma met de volgende sprekers:

Jaap Evert Abrahamse, senior onderzoeker bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, schreef het overzichtsboek 'Atlas van de verstedelijking in Nederland' en scheen zijn licht op deze stedelijke groeispurt.

Pelita-medewerker, sociaal geograaf, initiatiefnemer, samensteller en auteur Dick Rozing publiceerde in 2006 over buurten met straatnamen met een Oost- of West-Indisch motief. Hij vatte in 2014 het plan op om de Indische buurten, die hier onderdeel van zijn, in Nederland in kaart te brengen. Met meer dan 50 auteurs vulde hij de website www.indischebuurten.nl. Hier zijn alle gemeenten met hun Indische buurten in kaart gebracht.

Michael Bremmers, Registrator Museale Collectie, historicus en schrijver, nam ons mee in de casuïstiek van het project www.indischebuurten.nl.

BOODSCHAP AAN ONZE VRIJWILLIGERS

MUSEUM SOPHIAHOF WEER OPEN!

Sinds 1 juni  kunt u weer naar Museum Sophiahof in Den Haag, tenminste als u heeft gereserveerd via 070 - 200 50 60 (tijdens openingstijden 11.00-17.00 uur) of via info@museumsophiahof.nl. U wordt dan zo snel mogelijk teruggebeld.

Maak hier gebruik van! Niet alleen om dit museum vanwege de coronacrisis te ondersteunen, maar ook om de tentoonstelling Vechten voor Vrijheid niet te missen die namelijk slechts tot 1 augustus duurt.

Ondertussen kunt u thuis vanuit uw luie stoel of van achter uw laptop nog genieten van de online-tentoonstelling 30 Dagen op Zee. 

CONCETZANGERES ANK REINDERS ZAT ALS TIENER MET HAAR MOEDER IN SOLO EN MOENTILAN GEINTERNEERD

In het juni-nummer 2020 van Aanspraak, c.q. het blad van de SVB - Afdeling Verzetsdeelnemers en Oorlogsgetroffenen vindt u dit artikel over concertzangeres Ank Reinders en haar internering tijdens de Japanse bezetting.

AANSPRAAK

Hier vindt u het volledige juni-nummer van Aanspraak, dat u kunt downloaden.

DEBUUTROMAN

Begin mei verscheen de debuutroman van Puck Bossert Een mens kan zichzelf troosten. 

Haar roman is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van haar Chinees-Indische grootmoeder Kim A Thjang, die in 1921 op Banka ter wereld kwam, op haar 15e jaar werd uitgehuwelijkt, twee kinderen kreeg maar na zware mishandeling moest vluchten terwijl ze haar kinderen moest achterlaten.

Zie hier.

TRACING YOUR ROOTS - ONLINE PROGRAMMA VOOR ZOEKTOCHT NAAR WORTELS IN INDIE/INDONESIE

Als u op zoek bent naar uw wortels in Indië/Indonesië en u bent ouder dan 35 jaar biedt Tracing Your Roots nu de mogelijkheid om u van achter uw computer in uw zoektocht te begeleiden.

Dit, met hun programma van vijf avonden en drie middagen in juni 2020.

Deelname kost € 125,-.

Zie hier.

3E EN 4E GENERATIE OVER HUN INDISCHE ROOTS

In dit filmpje van Hoezoindo.nl vertellen 3e en 4e generatie Indo's over hun Indische roots.

Hoezoindo.nl is een initiatief van Armando Ello.

CORONA & SVB, AFDELING VERZETSDEELNEMERS EN OORLOGSGETROFFENEN

In het Juni-nummer van Aanspraak staat onder de rubriek Vraag & Antwoord een aantal vragen met betrekking tot corona.

Binnenkort valt de Aanspraak bij velen van u wellicht op de deurmat, maar we vinden dat u deze rubriek alvast moet kunnen lezen.

Zie hier.

INDIES TIJDSCHRIFT

Kent u het Indies Tijdschrift al? Het nieuwe kwaliteitsblad van Esther Wils, Herman Keppy c.s. dat zich richt op de (post)koloniale cultuur en geschiedenis.

Zij volgen voor u de tentoonstellingen, het onderzoek en in de eerste plaats de boeken die dit terrein verkennen, en ze nemen het ruim: niet alleen Nederlands-Indië en de Molukken, ook de West, andere (oud-)kolonies van Nederland en andere naties komen aan de orde.

Hier vindt u de inhoud van het nulnummer en het eerste nummer (illustratie) en hier ziet u hoe u zich op dit halfjaarlijkse blad kunt abonneren.

Zie het gratis te downloaden nulnummer met bijvoorbeeld op pagina 4 en 5 de Molukse verzetsman Donald Poetiray.

DE LATE LIEN SHOW

Corona- of Netflix-moe? Dan is De Late Lien Show van Wieteke van Dort - lid van ons Comité van Aanbeveling - misschien een goed alternatief. Heerlijk terug naar eind jaren '70!

Zie hier.

COOSJE AYAL

In De Tweede Wereldoorlog in honderd foto's staat Pelita-directeur Rocky Tuhuteru stil bij Coosje Ayal, die zich op Nieuw-Guinea aansloot bij de verzetsgroep van De Kock en Kokkelink.

Zie hier.

STEUN TAMAN INDONESIA!

Help Indonesisch dierenpark Taman Indonesia deze coronacrisis te overleven!

Al hun dieren moeten namelijk dagelijks worden blijven gevoerd, terwijl er geen cent binnenkomt.

Zie hier.

VIRTUEEL BEVRIJDINGSKOOR

Luister hier naar het Largo uit de 9e symfonie van Antonin Dvorák's 'Uit de Nieuwe Wereld', vanwege het coronavirus gezongen door het Virtueel Bevrijdingskoor.

Dit stemmenkoor en de keuze voor dit Largo was geïnspireerd op het stemmenkoor van vrouwenkamp Belalau op Sumatra, waarop ook de film Paradise Road was gebaseerd.

4 MEI-LEZING INTERNATIONAAL HOMOMONUMENT

Zie hier de lezing van Frans Leidelmeijer die hij 4 mei over homoseksualiteit, de oorlog en Indië hield. 

Dit deed hij op uitnodiging van COC Haaglanden in verband met de Dodenherdenking. Frans is lid van ons Comité van Aanbeveling. Door de coronacrisis ging de oorspronkelijke plechtigheid niet door en koos men deze vorm.

En zie hier eveneens de lezingen van respectievelijk Wethouder Bert van Alphen, Bidjaikumar Jagroep van Stichting Vobis, Anysha Bharos van The Hang-Out 070 en Peter Scheffer van COC Haaglanden. 

De video's blijven ook na 4 mei zichtbaar. 

Zie ondertussen de toelichting op de foto.

VERGEET TIJDENS DE DODENHERDENKING DE INDISCHE, MOLUKSE EN INDONESISCHE VERZETSMENSEN NIET!

Ondanks publicatie vorig jaar van het naslagwerk over de Indische en Indonesische strijd tegen de Nazi's 1940-1945 van Herman Keppy wordt er in de landelijke media bij de viering van 75 jaar Bevrijding niet of nauwelijks aan de tientallen, zo niet honderden, Indische, Molukse en Indonesische verzetsmensen gerefereerd.

Bijvoorbeeld niet aan Bob van Oorschot, die vanwege zijn overvallen met de knokploeg OranjeVrijbuiters het verzet onder meer aan bonkaarten en blanco persoonsbewijzen hielp, en op 29 februari 1944 op de Waalsdorpervlakte werd gefusilleerd.

Zie Zijn jullie kerels of lafaards?, pagina 175.

FILMPJES 'DIT IS MIJN FOTO VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG'

Bekende Nederlanders lichtten hun eigen keuze toe voor 'De Tweede Wereldoorlog in honderd foto's' in korte, zelf opgenomen video’s.

Zie het filmpje over de foto, die kunstenaar en fotograaf Jan Banning koos over de oorlog in Nederlands-Indië.

Bekijk ook de andere filmpjes met keuzes van bekende en onbekende Nederlanders.

4 MEI 21:00 UUR - THEATER NA DE DAM

In verband met de maatregelen rondom het coronavirus biedt Theater Na De Dam, initiatief van Jaïr Stranders en Bo Tarenskeen, dit jaar een alternatief programma aan met o.a. een uitzending op NPO1, podcasts, (korte) films, hoorspelen en registraties die thuis te bekijken en beluisteren zijn.

In de speellijst wordt aangegeven of een voorstelling is geannuleerd, uitgesteld, of dat er een alternatieve vorm beschikbaar is. Samen herdenken. Ook nu!

VERGETEN VERHALEN UIT NEDERLANDS-INDIE

Vanwege de coronacrisis is ook het jongerenproject van Theater Rotterdam overgegaan naar een online variant van hun Theater Na De Dam op 4 mei.

Maandag 4 mei komen vanaf 10:00 uur alle verhalen in een speciaal digital magazine online te staan, inclusief een podcast waarin de jongeren zelf te horen zijn.

Er staat reeds een korte preview online van een van de vertellers uit dit project: van de 77-jarige Martien van Veen over diens ervaringen in Nederlands-Indië.

MELATI-CAMPAGNE NIJMEGEN - DE 75 SPELDDRAGERS

Hier is ie dan, de lijst van 75 bekende Nijmegenaren die aandacht vragen voor die andere grote herdenkingsdatum: 15 augustus 1945. Zij dragen drie maanden lang de Melati, de Indische jasmijn, waarmee zij hun respect tonen voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië. 

Initiatiefnemer het Platform Indische Organisaties Nijmegen (PION) bezint zich vanwege de coronacrisis nog op een alternatief ter afsluiting van deze Melati-campagne.

Zij roept geïnteresseerden op ook zelf een speld aan te schaffen, en deze samen met de 75 bekende Nijmegenaren tot en met 15 augustus zichtbaar te dragen. Informatie is te vinden op www.stichtingpion.nl.

OPROEP VRIJHEIDSVUUR

Wageningen45 roept wegens de lockdown héél Nederland op om op 4 mei vanaf 21.00 uur zelf het Vrijheidsvuur te ontsteken én digitaal door te geven via www.vrijheidsvuur.nl.

Het echte vuur zetten we thuis achter het raam of in de tuin.

Zie het persbericht.

OORLOGSKINDEREN - COEN VERBRAAK

Ze moesten onderduiken, leefden in angst omdat hun ouders deelnamen aan het verzet, ze hadden foute ouders, of waren kind van een Duitse soldaat.

In Oorlogskinderen tekent Coen Verbraak de verhalen op van mensen die als kind de oorlog hebben meegemaakt en die hun leven lang met de schaduw van de bezetting hebben geleefd.

Wat betreft de oorlog in Nederlands-Indië interviewde Coen Verbraak onder anderen Xaviera Hollander over haar internering als peuter in Tjideng.

Verbraak vertelt over hun oorlogservaringen, maar beschrijft ook hoe die belevenissen in hun verdere leven een rol hebben gespeeld. Werden ze door het verleden achtervolgd? Spraken ze erover met hun kinderen, of werd de oorlog juist verzwegen? Speelt het oorlogsverleden weer op nu ze ouder worden?

FOLDER 'ADVIEZEN VOOR COMMUNICATIE MET OUDEREN IN CORONACRISIS'

Zie ook deze folder van ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum voor communicatie met ouderen tijdens de coronacrisis.

APRILNUMMER PELITA NIEUWS

De inhoud van ons meest recente nummer is:

- MET IMMERZEEL OP ONDERZOEK
- VAN ZEEVAARDER TOT  GEZAGVOERDER 
  HET LEVENSVERHAAL VAN BOY BRIJL
  (SLOT)
- REPUBLIKEINSE KAMPEN
- OOST & WEST
- BOEKENHOEK
- INDISCHE BUURTEN
- ZORGEN VOOR MANTELZORGERS
- WIETEKE’S WERELD
- MEDEDELING AAN  PELITA-CLIËNTEN
- BEKEKEN DOOR HABIB
- INDIË IN NEDERLAND
- SYMPATHIEKE MELATI-CAMPAGNE
  NIJMEGEN
- CORONA EN  WO2 IN 100 FOTO’S
- HALIN-VEILING VOOR HET GOEDE DOEL
- BRONBEEK IN BEELD
- UIT HET OOG
- INDISCHE EETTAFELS
- MASOEK SADJA'S
- PELITANIEUWS ZWEEDSE PRIJSPUZZEL

Eerdere nummers, die u wel geheel kunt doorbladeren, vindt u hier.

COMITE VAN AANBEVELING

We zijn zeer verheugd dat we Wouter Muller, met wie Pelita al een lange geschiedenis heeft, mogen verwelkomen als nieuw lid van ons Comité van Aanbeveling. We hopen met hem nog veel meer geschiedenis te kunnen gaan schrijven.

Aan zijn enthousiasme en bevlogenheid zal het niet liggen, begaan als hij is, in woord, geschrift en daad, met de Indische en Molukse doelgroep als geheel en hun/onze geschiedenis.

TELEFONISCHE RAPPORTAGES

Mocht u denken dat Pelita wegens de coronacrisis niet meer rapporteert, dan hebt u het mis.

De rapportages doen we nu namelijk telefonisch!

Dus mocht u behoefte hebben aan uitbreiding van huishoudelijke hulp, sociaal vervoer, verhuiskosten of andere aanvullende wensen hebben, dien dan rustig uw aanvullende aanvraag in. Zie hier.

Mocht u nog nooit aanspraak hebben gemaakt op de oorlogswetten, zie dan hier hoe u een eerste aanvraag kunt indienen.

En zie hier hoe u een hernieuwde aanvraag kunt indienen.

PETER VAN RIEL

De Gelderlander interviewde Pelita-medewerker Peter van Riel naar aanleiding van de Melati-campagne, die Peter in Nijmegen wegens 75 jaar bevrijding organiseert.

Lees hier dit interview over diens Nijmegen, c.q. Indië aan de Waal.

En lees hier Peters geautoriseerde stuk.

WONEN IN TABADILA?

Tabadila is een wooncomplex in Middelburg met 12 zelfstandige seniorenwoningen voor Molukse en Indische ouderen.

De appartementen zijn gelijkvloers, toegankelijk voor rolstoelgebruikers en geschikt voor één- of tweepersoonshuishoudens.

Tabadila beschikt over meerdere gemeenschappelijke ruimten. De grote hal beneden en gemeenschappelijke eetkamer/keuken wordt onder andere gebruikt voor de activiteiten van Ramah Tamah.

Ook is er een gemeenschappelijke fietsenberging met oplaadpunten voor elektrische fietsen en scootmobiels.

Zie voor meer informatie de website van Tabadila.

Op korte termijn komt er een appartement vrij op de begane grond. Mocht u interesse hebben, neem dan contact op met Roos Antheunisse op 06 - 55 17 27 09 of met het bestuur via info@rumahtabadila.nl

NAOORLOGSE GENERATIES

Zie de stand van zaken van Pelita's Naoorlogse Generaties (PNG).

EUGENE GEISLER

In de nacht van 1 op 2 april overleed Eugêne Geisler.

Vanaf 1989 was hij verbonden aan Pelita. Aanvankelijk als rapporteur, later als maatschappelijk werker.

Vanaf 2014 zette hij zich vanuit De Basis in voor cliënten uit de Nederlands-Indische gemeenschap.

Velen kennen Eugêne vast nog van de Masoek Sadja's op Bronbeek of de bijeenkomsten voor naoorlogse generaties in het Klokhuis te Amersfoort.

Wij wensen zijn partner en naasten veel sterkte.

De afscheidsbijeenkomst is op 8 april in besloten kring.

In plaats van bloemen graag een donatie aan zijn hospice.

THEO MAASSEN

Verborgen Verleden over Theo Maassen gemist?

Onder anderen over zijn grootvader, die als krijgsgevangen KNIL-er aan de Burmaspoorlijn te werk was gesteld, en over zijn vader die als 14-jarige te Bandoeng in het 15e Bat. zat geïnterneerd.

Zie hier.

LIESBETH LIST OVERLEDEN

THE BASTARD

Hebt u de herhaling van The Bastard gemist, c.q. de familiegeschiedenis over een verstoten kind dat in Ethiopië opgroeit voor galg en rad en een bejaarde Nederlands-Indische vader die niet langer kan ontkomen aan zijn inmiddels volwassen buitenechtelijke zoon?

Kijk dan hier.

FOLDERS IVM STRESS EN HET CORONAVIRUS

ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, waarvan Pelita partner is, biedt een aantal folders over stress en het coronavirus.

* voor mensen die in isolatie of quarantaine zitten: deze folder is bedoeld voor mensen die (mogelijk) besmet zijn met het coronavirus;

* tijdens sociale onthouding: deze folder is bedoeld voor iedereen die vanwege de maatregelen in Nederland minder sociale contacten heeft

* informatie voor mensen met PTSS

TANTE LIEN & RICKY RISOLLES

Even ter afleiding voor corona en isolement: Tante Lien & Ricky Risolles met Gordel van Smaragd!

MELATI-CAMPAGNE NIJMEGEN NU EXTRA NODIG!

Cabaretier Pieter Derks, generaal b.d. Peter van Uhm, fractievoorzitter Rob Jetten en vele andere prominente Nijmegenaren doen mee

Dat de plechtigheden van 4 mei en de feestelijke viering van Bevrijdingsdag dit jaar een heel ander aanzien krijgen is voor velen een teleurstelling. Al ziet iedereen in dat dit in het licht van de crisis volkomen terecht is. Het is echter hartverwarmend te constateren dat de Melati-campagne, bedoeld om 15 augustus in de schijnwerpers te zetten, veel navolging krijgt en wordt doorgezet.

Lees hier verder.

VIRTUELE REIS SOPHIAHOF

Ook Museum Sophiahof ontkomt door het coronavirus weliswaar niet aan een sluiting tot 1 juni, maar weerhoudt u niet van de virtuele reis 30 dagen op zee!

MOLUKSE MANTELZORGERS GEZOCHT VOOR PROMOTIEONDERZOEK

Vanuit de Universiteit voor Humanistiek werkt Menal Ahmad aan een vierjarig promotieonderzoek gericht op mantelzorgers met een migratieachtergrond die zorgen voor een familielid met dementie.

Om isolatie en overbelasting bij deze mantelzorgers te voorkomen is het belangrijk dat de zorg gedeeld wordt en gesproken wordt over (de verdeling van) de zorgtaken.

Binnen het onderzoek ligt de nadruk op de verhalen en ervaringen van mantelzorgers uit verschillende culturele groepen. Hiervan kunnen we leren waar de knel- en verbeterpunten liggen. In een later stadium zullen zorg- en hulpverleners ook betrokken worden in het onderzoek.

Menal hoopt ook Molukse mantelzorgers in dit onderzoek te betrekken. Vandaar deze dringende oproep!

Hier en hier vindt u meer informatie.

HAMSTEREND NEDERLAND

Reza Kartosen Wong schrijft maandelijks een column voor het Parool.

Deze keer stond hij stil bij het wonderlijk gehamster van WC-papier. 

Zie hier.

TELEFONISCH SPREEKUUR MIDDEN-NEDERLAND TOT 6 APRIL

Woont u in Midden-Nederland, dan kunt u tot 6 april voor ons telefonisch spreekuur aldaar bellen naar:

06 - 109 91 336

En wel op de volgende tijden:

EXCUSES

Naar aanleiding van de excuses van Koning Willem-Alexander aan Indonesië tijdens diens staatsbezoek op 10 maart j.l. vroeg het televisieprogramma Op1 onder meer naar de mening van Yvonne Keuls, lid van ons Comté van Aanbeveling.

Zie het item vanaf  19:48 minuut.

THEMADAG 'WEDEROPBOUW EN ZORG'            OOK AFGELAST!!!

VERPLAATST NAAR 11 OKTOBER

De themadag op Bronbeek, met als thema Wederopbouw en Zorg.

Met als sprekers Bertine Mitima-Verloop, Magda Wallenburg, Pelita-medewerkster Monique van Bruggen - Rufi en Alex Holsbergen. Stalmeester: George van Hoogeveen.

Zie het programma.

OUD-VRIJWILLIGER IET-AMSTELVEEN RON COERT OVERLEDEN

Op 2 maart 2020 overleed Ron Coert in de leeftijd van 76 jaar. Hij maakte deel uit van het Dreamteam, een groep vrijwilligers die in Amstelveen de eettafel verzorgde. Hij was de broer en zwager van Sally en Ab Alexandre,  ook vrijwilligers van de IET. Ron was een waardevolle en gezellige man om mee te werken.

Bij zijn crematie op 6 maart jl. zagen wij, dat Ron ook bij zoveel anderen geliefd was. Zo was hij ook coach van een plaatselijk voetbalteam. Veel mensen waren aanwezig om afscheid van hem te nemen.

Wij wensen zijn vrouw, Fanny, zijn twee zoons, kleinkinderen, broer en zussen veel sterkte om dit grote verlies te verwerken.

KUMPULAN EX-KJBB REGIO KENNEMERLAND   AFGELAST!!!

Op 21 maart is er in Pondok Lieflijk Indië (SIOH) te Haarlem weer een kumpulan van ex-KJBB Regio Kennemerland. Deze keer met als gastsprekers filmmaker Chris de Ceuninck van Capelle en journalist/publicist Herman Keppy.

Hier vindt u de uitnodiging.

ONTMOETINGSDAG EX-KJBB NOORD-BRABANT WEST   AFGELAST!!!

Op zaterdag 28 maart houdt ex-KJBB Noord-Brabant West haar ontmoetingsdag in sociaal-cultureel centrum Poelewei te Breda.

Nu met als sprekers filmmaker Chris de Ceuninck van Capelle en schrijfster Dido Michielsen die onlangs met haar boek Lichter dan ik werd bekroond met de Nederlandse Boekhandelsprijs 2020.

Zie hier de uitnodiging.

WERELDEN VAN VERSCHIL, MAAR DE MUZIEK VERBINDT

Wouter Muller schreef onderstaande column in dagblad Tubantia.

Onlangs maakte ik als muzikant in één week twee bijzondere optredens mee. Het begon met een optreden in Losser op verzoek van de Culturele Soos 55+. Twee vertegenwoordigers lichtten mij in een voorbereidingsgesprek de bedoeling toe. Geen normaal concertoptreden, maar meer een lezing, afgewisseld met zang en muziek. Hoofdonderwerp: de komst van de Indische Nederlanders naar ons land in de jaren vijftig en hun integratie hier.

Een overvolle zaal

De Culturele Soos 55+ deed zijn naam eer aan: een overvolle zaal gevuld met oudere dames en heren, en hier en daar een enkele Twentse Indo. Een buitengewoon geïnteresseerd publiek, waarvan gaandeweg bleek dat men wel weet had van de komst destijds van Indische mensen, maar niet van de achtergrond en aanleiding daarvoor. Opvallend voor mij was dat het einde van de oorlog met Japan (15 augustus ’45) wél bekend was, maar niét het vrijwel directe begin van een nieuwe oorlog (17 augustus ’45) om de onafhankelijkheid van de republiek Indonesië. Terwijl juist dié oorlog zorgde voor het noodgedwongen vertrek van de Indische mensen naar ons land. De verbaasde blikken in de zaal spraken boekdelen.

Aanpassen en zwijgen

Ik ging in op twee onderwerpen die toen voor Indische mensen erg belangrijk werden: aanpassen en zwijgen. Over Indische mensen wordt vaak gezegd dat ze zich zo voorbeeldig aanpasten, maar over de keerzijde is veel minder bekend: het verlies van identiteit. Zwijgen? Van nature zijn Indische mensen niet zwijgzaam. Maar onbekendheid en onbegrip van veel Nederlanders destijds en de kille ontvangst in ons land zorgden ervoor dat veel Indische mensen er liever het zwijgen toe deden. Aanpassen en zwijgen werd een manier om hier te overleven en een nieuw leven op te bouwen.

Zingen en spelen

Deze onderwerpen wisselde ik af met het zingen en spelen van liederen uit eigen repertoire en die afwisseling van vertellen en muziek werd enorm gewaardeerd. Hoe anders was het twee dagen later. In een kleine zaal in Zeist kwamen 14 personen en een professionele therapeut een dag bijeen voor een zogenoemde ‘Familieopstelling’. Dat is een therapeutische sessie waarin een deelnemer een probleem inbrengt, dat hij graag wil oplossen. Vaak heeft dat te maken met familieleden. Andere deelnemers worden gevraagd zo’n familielid als representant te ‘spelen’.

De wens meer te weten

De deelnemers waren als adoptiekind in ons land opgevoed en van Indische en Indonesische afkomst. Op latere leeftijd ontstond bij hen de wens meer te weten van hun biologische ouders. Ook om te weten waarom ze destijds zijn afgestaan. De therapeutische sessie leidde geregeld tot zeer aangrijpende dialogen en diepe emotionele reacties. Zo bleken diverse deelnemers enorm te worstelen met enerzijds de drang naar hun biologische ouders en anderzijds hun liefde en loyaliteit voor hun adoptieouders. Ontroerend om mee te maken.

Ongekend spannend

Mij was gevraagd deze sessie met zang en muziek te begeleiden en me daarbij te laten leiden door wat er tijdens de sessie gebeurde. Ongekend spannend. Normaal weet je als muzikant met welk nummer je begint en wat daarna komt. Maar nu moet je al luisterend naar momenten zoeken voor een passende muzikale inbreng. Dat ging wonderbaarlijk goed, getuige ook de reacties na afloop, mijn opluchting was erg groot. Losser en Zeist: twee optredens met een wereld van verschil, maar met één overeenkomst: muziek verbindt!

Auteur Wouter Muller is muzikant, tekstschrijver en componist en actief in de sociaal-culturele sector.

MOLUKSE ACTIVITEITEN IN HUIZEN

AFGELAST WEGENS CORONA EN VERPLAATST NAAR 14 NOVEMBER!!!

In Huizen zijn er allerlei nieuwe ontwikkelingen gaande, onder meer in verband met de toename van het aantal Molukse 70-plussers.

Zo is er net een Ouderenwerkgroep opgericht en vindt er op 21 maart een bijeenkomst plaats in de Pniëlkerk met als titel Istori Istori Maluku - De Aankomst. 

Zie ook de nieuwe website voor Molukkers uit Huizen.

INDO - MARION BLOEM

Dinsdag 3 maart presenteerde Marion Bloem, lid van ons Comité van Aanbeveling, haar boek Indo ofwel volgens de Geschiedeniswinkel: een persoonlijke geschiedenis over identiteit.

'Kijk, kijk, een Indo,’ zeiden mijn ouders en andere familieleden verheugd als ze op tv in een muzikant, presentator, of sportfiguren een Indo-Europeaan meenden te herkennen. Hun stem klonk dan net zo blij verrast als wanneer voetbalfans hun beroemde voetbalheld op straat zouden ontdekken. Mensen die hun Aziatische achtergrond liever verbloemden of zich ervoor schaamden ervoeren ‘Indo’ als een scheldwoord, maar voor mensen die trots waren op hun gemengde afkomst werd het een geuzennaam. [Uit: Indo]

Wat is er zo waardevol aan die zogenaamde Indische cultuur en is er wel een Indische cultuur? Is het nodig om onszelf Indo te blijven noemen? In Indo wisselt Bloem herinneringen en gebeurtenissen af, en geeft ze een verfrissende, heel persoonlijke en boeiende blik op de huidige samenleving waarin ‘identiteit’ steeds meer een discussiepunt lijkt te worden.

INDISCHE OORLOGSVERLEDENS IN AANSPRAAK

In de Aanspraak van maart dit jaar staan onder meer interviews met Gerard Pauw (De oorlog laat mij niet los) en Ed Waisvisz (Twaalf ambachten, dertien successen) over hun oorlogsverleden in Nederlands-Indië.

VACATURE PROGRAMMA MANAGER

Voor het programma Contextgebonden Zorg zoekt Stichting Pelita per direct  een 

Programma manager (voor 36  uur per week)   

Zie voor details de vacature of de printversie.

BIJEENKOMST PELITA NAOORLOGSE GENERATIES 28 MAART

AFGELAST WEGENS CORONAVIRUS!!!

Zaterdagmiddag 28 maart houdt Pelita in de Sophiahof te Den Haag weer een PNG-bijeenkomst, c.q. bijeenkomst voor naoorlogse generaties.

Dinah Marijanan vertelt dan over-/ en leest voor uit haar nieuwe boek Barak 85 kamer 10, waarin ze haar jeugd in het Molukse woonoord Schattenberg beschrijft.

Zie een introductie van haar boek door Museum Sophiahof.

Zie de uitnodiging.

INOG OVER REPATRIERING, OPVANG EN INTEGRATIE

Zaterdag 7 maart vertellen Hans van der Capellen (70) en Armand Mensingh (71) over hun repatriëring en  opvang in een Leersums pension.

Dit gebeurt tijdens de bijeenkomst voor naoorlogse generaties (INOG) in het Klokhuis te Amersfoort. Ook als niet-INOG-er bent u welkom! Zie hier.

VRIJMETSELARIJ - AVONTUUR IN AZIE

Nog maar tot april 2020 kunt u naar de tentoonstelling Avontuur in Azië in het Vrijmetselarij Museum Den Haag. Grijp die kans!

Zie het youtubefilmpje of lees hieronder:

In de 18e eeuw was reizen naar Azië een levensgevaarlijk avontuur. Wie in dienst van de VOC naar een overzeese handelspost vertrok, wist niet of hij de reis zou overleven. Zou hij onderweg schipbreuk lijden, in ‘de Oost’ zijn fortuin maken of jammerlijk bezwijken aan een exotische ziekte? Vaak liet zo’n reiziger zich voor zijn vertrek inwijden tot vrijmetselaar. Als Leerling werd hij opgenomen in de Broederschap: een wereldwijd sociaal netwerk, dat hem onderweg nog goed van pas zou komen. Uit Kroon’s onderzoek blijkt dat vrijmetselaars hoge posities in de VOC en de handelsposten bekleedden. Ze waren betrokken bij de internationale handel in oosters porselein en lakwerk. De tentoonstelling biedt een kennismaking met hun rol in de koloniale geschiedenis van Zuidoost-Azië. Naast een bijzonder gedachtengoed, liet de vrijmetselarij ook een fascinerende materiële cultuur achter. Logegebouwen in Zuidoost-Azië zijn een voorbeeld van dit gedeelde erfgoed van Oost en West (‘shared heritage’).

De collectie van het Vrijmetselarij Museum is groot en de ruimte om topstukken te tonen is beperkt. Daarom ontwikkelde ontwerpersteam Meta Menkveld, Spatial Motion, Pillar Games en DEFRAME een unieke bezoekerservaring. Een kruising tussen een ouderwets papieren boek en een digitale kennisomgeving. De bezoeker bladert door het verhaal, wordt daarbij verrast door afbeeldingen die tot leven lijken te komen, en kan zich via beeld, woord en geluid verdiepen in meerdere informatielagen. Deze bijzondere ervaring sluit goed aan op de beleving van een inwijding, die in de vaste opstelling van het museum wordt geboden.

BIJ EUGENIE IN DE KEUKEN - UTRECHT

Zondagmiddag 8 maart houdt Yvonne Groeneveld weer haar hilarische show Bij Eugenie in de Keuken. Deze keer met als gasten Arnaud Kokosky Deforchaux, Nova Burdo Maseline en Renadi Santoso.

Zie hier.

ANDERE TIJDEN - OORLOGSHELDEN UIT DE OOST

Woensdag 18 maart 2020, 22.20 uur, NPO 2 

‘Dat wisten jullie niet he? Dat er jongens waren uit Indonesië, die hier in het verzet zaten?’, zegt oud-Doe Maar zanger Ernst Jansz in deze uitzending van het geschiedenisprogramma Andere Tijden. Zijn vader Rudi helpt Joodse onderduikers, verspreidt illegaal drukwerk en vormt een knokploeg. Het loopt niet goed met hem af. 

Het is een onbekend verhaal: de jonge mannen en vrouwen uit Indië die massaal verzet pleegden tegen de nazi’s in Nederland. Journalist Herman Keppy heeft jarenlang onderzoek gedaan en vertelt het verhaal van Rudy Burgwal uit Surabaya, student in Leiden. Als de Duitsers ons land binnenvallen steekt Burgwal het Kanaal over en wordt één van de beste Spitfire-piloten van zijn squadron. Keppy zoekt het graf van Burgwal in Frankrijk. 

DIDO MICHIELSEN WINT DE NEDERLANDSE BOEKHANDELSPRIJS 2020 MET 'LICHTER DAN IK'

Zie het persbericht.

Op 7 maart spreekt ze tijdens de Indië-lezing in de OBA te Amsterdam

En op 11 maart treedt ze voor Pelita op in het Klokhuis.

'HET LAND VAN TOEN' IN INDOFILMCAFE NIJMEGEN

Zondagmiddag 8 maart om 14.30 uur speelt filmmaker en muzikante Amber Nefkens in LUX-Mariënburg te Nijmegen een luchtige voorstelling waarin humor en verlangen naar een mooie tijd en een land dat niet meer bestaat, centraal staan: Het Land van Toen.

De voorstelling is een mix van filmbeelden, muziek en theater in de vorm van verhalen en bedoeld voor alle generaties.

Zie de trailer en het persbericht.

12E TJIDENG-REUNIE 3 MEI, BRONBEEK

Op 3 mei vindt voor de 12e keer de Tjideng-reünie plaats op Bronbeek.

Deze keer met voordrachten van Ben Bot en Ellen Deckwitz, tweespraak van Tineke Zuiver en Lily Touwen, kampervaringen van Rob Haarbosch en zaalgesprekken onder leiding van Coen Verbraak en Joost van Bodegom.

Hier vindt u de website hierover en een link naar het inschrijfformulier.

MARGARET LEIDELMEIJER

Vanaf 18 februari fungeert Margaret Leidelmeijer voor het Indisch Herinnerings Centrum als Coördinator Kenniscentrum en Tentoonstellingen.

Lees haar presentatie in de IHC-nieuwsbrief.

PETITIE: WE ZIJN GEEN VIRUSSEN!

Mocht u de petitie We zijn geen virussen! nergens kunnen vinden, zie dan hier.

Zoals u waarschijnlijk al gehoord of gelezen hebt, stelde een aantal Chinese jongeren deze petitie op wegens toenemende ridiculisering van Chinezen en andere Aziatische etnische groepen, onder meer culminerend in een carnavalslied op Radio 10.

Met ondertekening protesteert u tegen deze tendens.

THEATER ROTTERDAM ZOEKT ROTTERDAMSE OORLOGSVERHALEN UIT NEDERLANDS-INDIE

In verband met het inmiddels bekende landelijke fenomeen Theater Na De Dam op 4 mei zoekt Theater Rotterdam Rotterdammers die de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië hebben meegemaakt en hierover in gesprek willen gaan met jongeren die hierover een voorstelling maken.

Op zaterdag 28 maart organiseert Theater Rotterdam hiervoor een vertellersbijeenkomst waar de vertellers samen komen met de jongeren om hun verhalen te vertellen. Theater Rotterdam zoekt kleine en grote verhalen, waargebeurde verhalen, ervaringen, overgebleven brieven, beeld of anekdotes over Nederlands-Indië in de oorlogstijd en de periode daarna.

Zie hier verdere details.

INDIELEZING OBA AMSTERDAM

OP ZOEK NAAR INDISCHE OF MOLUKSE WORTELS?

Heeft u kinderen of kleinkinderen tussen de 15 en 35 jaar, wijs hen dan op Tracing Your Roots van stichting Zieraad, een project van drie middagen dat voor de derde keer van start gaat!

Zie hier.

TROPENBRUID

Op 29 januari verscheen Tropenbruid, de nieuwe roman van Susan Smit.

Volgens Yvonne Keuls: Een prachtig verhaal over moed en verlangen, met diepe inzichten over het oude Indië.

Amsterdam, 1907. Het weesmeisje Anna droomt van een ander, grootser leven. Op een dag reageert ze op een advertentie waarin een ambtenaar in Nederlands-Indië een echtgenote zoekt. Eenmaal in Batavia ontdekt Anna al snel dat haar huwelijk met de starre Willem niets anders is dan een dekmantel voor carrièregekonkel, geheime liefdes en verzwegen familieverbanden.

Tropenbruid is een zinderend liefdesverhaal tegen de achtergrond van een onderbelicht deel van onze koloniale geschiedenis.

Als geluk onbereikbaar is, wat komt er dan voor in de plaats? Susan Smit maakte van die vraag een intense roman vol ijle melancholie, ontregeling en fascinerende geheimen. Een onweerstaanbaar avontuur. Thomas Verbogt

IRAWAN SOEJONO HERDENKING 1920-2020

De Werkgroep Merapi herdenkt aanstaande vrijdag 24 januari 13:45 uur te Leiden de verzetsman Irawan Soejono, toen bekend als "Henk van de Bevrijding".

De herdenking wordt voorafgegaan door een andere bijeenkomst rond zijn persoon op de Boommarkt in Leiden om 13.00 uur. Dit, op de plek waar Irawan op 13 januari 1945 werd doodgeschoten door een Duitse Wehrmacht-soldaat tijdens een razzia 75 jaar geleden.

Na een korte herdenkingsceremonie aldaar verplaatst de herdenking zich naar begraafplaats Groenesteeg waar Irawan kortstondig lag begraven en een herdenkingssteen is.

Irawan was zoon van de Indonesische minister Pangeran Adipati Soejono die zitting had in het oorlogskabinet in Londen van de Nederlandse regering in ballingschap.

Zie de uitgebreide biografie over Irawan Soejono.

Na afloop is er in de aula van begraafplaats Groenesteeg de mogelijkheid om nog even na te praten en elkaar te ontmoeten.

DE MANNEN VAN MARIA

In haar beeldend geschreven roman over een bijslaap in Batavia beschrijft Anneloes Timmerije de 17de-eeuwse wereld van moeraskoortsen, slavernij en piraten.

Wat loopt daar langs de kade? Een stel baarmoeders, op pootjes. In De mannen van Maria worden zeven meisjes meegestuurd met een VOC-schip naar Batavia. ‘Wij gingen om te baren, verscheept op bestelling van de heren ginds, zeven meisjes die vaak nog niet eens waren gekust’, luidt de eerste zin, bij monde van Maria van Aelst, de achttienjarige hoofdpersoon uit Steenbergen.

Het is 1625. Negen maanden duurt de reis, en bij aankomst blijkt Batavia nog niet veel meer te zijn dan een zompig, gevaarlijk moeras. Maria wil er niet blijven, maar heeft geen keus. Ze wordt op ‘de meisjesmarkt’ uitgekozen door een oudere heer van stand, een handelaar in specerijen. ‘Rokken omhoog, ding erin, paar keer stoten, hijgen, onderdrukt kreunen en klaar’, is wat ze verwacht van de bijslaap, en dat komt uit. Na de derde keer doet het geen pijn meer.

Lees hier verder de NRC-recensie.

VERDWENEN PARADIJS - ALS KIND TIJDENS DE JAPANSE BEZETTING

Robert Speijer (1929) verhuisde op jonge leeftijd naar Singapore en groeide onbezorgd op tot de oorlog in Azië uitbrak. Door de dreiging van naderende Japanners werd hij op de boot vooruit gestuurd naar vrienden in Batavia. Zijn ouders zouden hem nareizen zodra dat mogelijk was. Tijdens de bezetting werd hij in diverse Japanse kampen geïnterneerd en volgde er een fysiek en mentaal zware tijd, die hij overleefde.

Net als zijn kampgenoten verheugde hij zich over de Japanse capitulatie, maar werd hierna geconfronteerd met een onstuimige en gevaarlijke periode tijdens de Bersiap.

Samen met zijn zieke moeder repatrieerde de jonge Robert uiteindelijk per schip naar Nederland.

Diens levensverhaal legde hij in Verdwenen Paradijs vast.

FOTODETERMINATIEDAG BRONBEEK

Museum Bronbeek in Arnhem organiseert op zaterdagmiddag 7 maart 2020 de fotodeterminatiemiddag ‘Mijn opa was een…’.

Iedereen kan van 12.00 tot 17.00 uur bij een expertteam terecht met vragen over zijn eigen (familie)foto’s, die betrekking hebben op het voormalige Nederlands-Indië en het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL).

De fotomiddag wordt gehouden in museum Bronbeek. Voor deelname geldt het toegangstarief van het museum. Reserveren is noodzakelijk, uitsluitend via nb.ravensbergen@mindef.nl.

Zie hier meer informatie.

VUURWERK

Het VPRO-programma Onvoltooid Verleden Tijd stond tijdens de laatste uitzending van 2019 stil bij de Hollandse vuurwerktraditie. 

Vanaf ongeveer de 26e minuut van het tweede uur (11:00-12:00 uur) vertelde de heer Rijnenberg over diens vuurwerkherinneringen in Buitenzorg en later in Haarlem.

Luister hier.

INDO IN INDONESIE

Sinds 27 december is de website Indo-In-Indonesië actief om verhalen van Indischen te horen, die in Indonesië zijn gebleven, en eventueel met hen in gesprek te gaan (audiovisueel).

Lees waarom.

DAAR WERD WAT GROOTS VERRICHT

In verband met de overdracht van Nederlands-Indië, die 70 jaar geleden op 27 december 1949 plaats vond, werd de TV-registratie van Diederik van Vleuten's Daar Werd Wat Groots Verricht uitgezonden.

Zie hier de uitzending.

Zie ook een recensie van diens boek onder dezelfde titel.

HANS GOEDKOOP IN IMPACT-MAGAZINE

In het decembernummer van Impact Magazine vertelt Hans Goedkoop over het Indisch Zwijgen binnen zijn familie.

Lees hier het artikel.

Overigens, 19 jaar presenteerde Hans Goedkoop het VPRO-programma Andere Tijden. Dit jaar deed hij dit voor het laatst.

Impact Magazine is een uitgave van ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld en schrijft over de psychosociale gevolgen van ingrijpende gebeurtenissen.

ORDE VAN ORANJE NASSAU!

Pelita-vrijwilligers Jim en Gerda Rosbak zijn sinds 18 december 2019 lid van de Orde van Oranje Nassau. Dit, vanwege hun jarenlange inzet voor buurtcentrum Limbrichterveld in Sittard-Geleen, waar ook de Masoek Sadja plaats vindt en sinds 19 december de Indische Eettafel.

Deze onderscheiding kregen ze uit handen van wethouder Berry van Rijswijk en burgemeester Sjraar Cox.

ELLEN DECKWITZ GEVELD DOOR BRONCHITIS!

Tot haar spijt weerhield een flinke bronchitis Ellen Deckwitz van haar voordracht die ze zaterdag 14 december voor de PNG (Pelita's Naoorlogse Generaties) in de Sophiahof zou houden.

In haar plaats sprak Herman Keppy die middag.

Aan de hand van zijn recent uitgebracht boek Zijn jullie kerels of lafaards? - over Indisch en Moluks verzet tegen de Nazi's -  en de hierop aansluitende korte film en powerpointpresentatie ging hij onder meer in op de impact van het oorlogsverleden van deze verzetsmensen op hun kinderen.

Zie de impressie.

ONS WERELDRIJK - ALLES VOOR DE KUNST

Hopelijk komt binnenkort Hotel Modern met Ons Wereldrijk in uw stad. Een gigantische maquette van Nederlands-Indië waarmee Hotel Modern ons koloniale verleden belicht.

Luister naar theatermaker Herman Helle hierover in Nooit Meer Slapen, wiens ouders uit Indie kwamen (totok). In de Moesson van deze maand staat trouwens een interview met Helle

DE JONGENS VAN SOEKABOEMI

Zondag 8 december zond het VPRO-radioprogramma OVT het eerste deel uit van de 2-delige documentaire waarin drie 90-plussers vertellen over hun jeugd in Nederlands-Indië en hun veelbewogen leven daarna.

Maurits Baal (96), Felix Bakker (94) en Bol Kerrebijn (92) hadden een Nederlandse vader en een inheemse moeder. Alle drie kwamen ze op jonge leeftijd terecht in een weeshuis: de Soekaboemische Opvoedings Gestichten op West-Java, waar ze een degelijke, Hollandse opvoeding kregen.

Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië verlieten ze Soekaboemi. Maurits ging bij het KNIL, Felix bij het Korps Mariniers en Bol terug naar zijn familie.

Maurits en Felix werden al snel krijgsgevangen gemaakt. Maurits kwam via kampen in Flores en Singapore in Vietnam terecht. Felix verrichtte dwangarbeid aan de beruchte Birma-Siam Spoorweg in Thailand. Bol hield zichzelf en zijn familie als buitenkamper in leven door onder meer de jacht op wilde zwijnen.

Na de oorlog ging hij alsnog bij het KNIL. Uiteindelijk kwamen ze alle drie in Nederland terecht waar ze elkaar tientallen jaren later weer ontmoetten. 

Luister hier naar het eerste deel en hier naar het tweede.

De aanleiding voor deze documentaire was de publicatie van het boek van Felix Bakker ‘Het zwijgen verbroken; de memoires van een oorlogsveteraan’. ISBN 978 90 829906 07 (fcbakker5@gmail.com)

INNOVATIE-AWARD VOOR DIERENPARK TAMAN INDONESIA

Het Indonesisch dierenpark Taman Indonesia in Kalenkote ontving 3 december de Toeristische Innovatie Award Overijssel. Van de 125 ondernemingen, die hiernaar meedongen werd deze slechts aan drie bedrijven toegekend!

Dit park van broer en zus Wareman zettedit jaar onder andere een interactieve menukaart en een nieuw educatief kinderpaspoort op de kaart.

Een extra reden om eens naar Taman Indonesia te gaan!

Zie het persbericht.

ONZE JONGENS OP JAVA

De meeste Indië-veteranen die de 'politionele acties' van 1945–1949 overleefden, vertelden de buitenwereld nooit over wat ze in Indië meemaakten. Het merendeel hield 70 jaar lang z'n mond, zelfs tegenover hun dierbaren.

In Onze Jongens op Java, de vierdelige serie die journalist en historicus Coen Verbraak voor BNNVARA maakte, vertellen veertien van hen voor het eerst publiekelijk hun verhaal.

Sinds 21 november is deze wekelijkse serie te zien op NPO2.

Zie deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4, tenminste indien u toegang hebt tot NPO Start.

ZATERDAG 7 DECEMBER NATIONALE VRIJWILLIGERSDAG: PELITA DANKT VRIJWILLIGERS VOOR HUN TOMELOZE INZET!

Als we onze vrijwilligers niet hadden, wie moesten er dan week-in-week-uit, door heel Nederland met stoelen sjouwen, de administratie doen, bezoekjes afleggen, posters plakken, tafels dekken, maatjes koppelen, WMO-aanvragen begeleiden, mee boodschappen doen, gesprekken leiden of kraampjes bemensen?

Precies: zonder onze vrijwilligers waren we nergens! 

Daarom bedankt Stichting Pelita al haar 400 vrijwilligers vanuit de grond van haar hart voor al die tijd, energie en liefde die zij het afgelopen jaar weer hebben besteed aan onze doelgroep. We hopen dat zij dit nog heel lang blijven doen!

Dank lieve vrijwilligers!

LEZING JOHANNES VAN DEN BOSCH (1780-1844) - VRIJMETSELARIJ MUSEUM

Tot en met 29 februari 2020 kunt u in het Vrijmetselarij Museum Den Haag naar de tentoonstelling Avontuur in Azië. Zie hier het promotiefilmpje.

In het kader hiervan houdt dit museum, gelegen in het voormalige Indisch Huis, enkele bijzondere lezingen. Zie de folder.

Op 14 december hield Angelie Sens aldaar een referaat over Johannes van den Bosch, over wie ze zei:

"Zijn uitstekende ondernemerschap op zijn landgoederen in Java verschafte Johannes van den Bosch grote rijkdom. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van de Nederlandse Handelmaatschappij en grondlegger van het cultuurstelsel, een belastingsysteem waarvan de Nederlandse schatkist veel profijt had."

VLUCHTVERHAAL JOODS-NEDERLANDSE SONIA MELVIEZ-HILDESHEIM NAAR INDIE

In de Aanspraak van december staat onder meer het verhaal van Sonia Melviez-Hildesheim, die in 1940 met haar familie vanuit Brussel na een lange reis via Frankrijk, Spanje en Portugal Indië bereikte, waar een maand de oorlog eveneens uitbrak.

Hier vindt u de gehele Aanspraak digitaal.

OPROEP TEKENARES BANJOE-BIROE 10

In het december-nummer van de SVB-periodiek Aanspraak staat deze oproep, die we met u willen delen:

Mijn zus, Ineke Ytsma-Dumoulin en ik, Yvonne van Waveren-Dumoulin, zijn in Kamp Banjoe-Biroe 10 getekend.

Als datum staat onder de tekeningen 27 juli 1945 en 3 augustus 1945 en ze zijn gesigneerd met AB. Kan iemand mij iets over deze tekenares vertellen?

Reacties graag naar Yvonne M. van Waveren-Dumoulin, Cees Laseurlaan 343, 2597 GJ Den Haag tel: 06-53379256, e-mail: wavdum@hotmail.com

INDISCHE STAMBOMEN?

Als u op zoek bent naar uw voorouders, denk dan eens aan de Indische Genealogische Vereniging (IGV), het Indisch Familiearchief (IFA) of Stichting Indisch Genealogisch Erfgoed (SIGE) die u mogelijk op weg kunnen helpen.

Zie voor een indruk de nieuwsbrief van de IGV of haar website.

En zie ook de websites van SIGE en het IFA.

ELLEN DECKWITZ OP DE PELITA NAOORLOGSE GENERATIESDAG

Zaterdag 14 december gaat dichter en NRC-columnist Ellen Deckwitz in op de gevolgen van de oorlog op de derde generatie.

Dit doet ze in Sophiahof te Den Haag tijdens de bijeenkomst van Pelita voor naoorlogse generaties (PNG)

Je moet hiervoor wel reserveren! Zie de uitnodiging.

Eerder berichtten we over haar naar aanleiding van haar nieuwe dichtbundel Hogere Natuurkunde:

Waarom wist haar moeder niets van de oorlog, maar kreeg zij als kleinkind alles te horen, tot in de gruwelijkste details? In haar nieuwe bundel ontdekt dichter Ellen Deckwitz ( 37 ) hoe verdriet generatie na generatie kan doorwerken.

Zie haar interview met de Volkskrant van maandag 23 september 2019 en het NRC-interview van 28 september.

En luister naar haar radiointerview met Gijs Groenteman in Kunststof.

"ZIJN JULLIE KERELS OF LAFAARDS?

Mensen die uit Indonesië kwamen, waren in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog onevenredig vaak in het verzet actief, stelt journalist en schrijver Herman Keppy in zijn onlangs verschenen boek ‘Zijn jullie kerels of lafaards? De Indische en Indonesische strijd tegen de nazi’s 1940-’45.’

Hier vindt u diens interview in  dagblad Trouw, hier diens interview van 23 november in De Volkskrant en hier het artikel van die dag in het Parool.

Lees het leesfragment voor een indruk

Zeer toegankelijk en meeslepend geschreven, vol illustraties en nieuw feitenmateriaal. Het standaardwerk over de Indische en Indonesische strijd tegen de nazi's 1940-1945! 

PELITA EN ALZHEIMER SLAAN HANDEN INEEN IN EINDHOVEN

Tijdens sommige Masoek Sadja's vinden er ook lezingen of voorstellingen plaats. Zo gaf er tijdens de laatste Masoek Sadja in Eindhoven de lokale afdeling van Alzheimer Nederland voorlichting over die ziekte.

Hier vindt u een verslag.

ZILVEREN WAALBRUGSPELD

Op 8 november ontving Pelita-medewerker Peter van Riel uit handen van de Nijmeegse burgemeester Bruls de Zilveren Waalbrugspeld vanwege zijn verdiensten voor de Nederlands-Indische gemeenschap in Nijmegen!

ZE NOEMEN ME BABOE

Zaterdag 23 november gaat tijdens het IDFA te Amsterdam de film Ze noemen me baboe in première. De Groene Amsterdammer beschreef deze als Om te huilen zo mooi!

Luister naar haar interview met Nooit Meer Slapen van 19 november.

Zie de trailer.

En zie hier de data van de IDFA-voorstellingen in Amsterdam.

In Groningen is deze film van Sandra Beerends op 30 november de openingsfilm van het IDFA aldaar, onder anderen in aanwezigheid van Thom Hoffman.

Op zondag 1 december vertoont het IndoFILMcafe om 19.30 uur in Lux-Nijmegen Ze noemen me Baboe, waarbij Sandra Beerends zelf de inleiding verzorgt en na de film beschikbaar is voor vragen en discussie.

LICHTER DAN IK

Kent u Lichter dan ik al? Prachtboek, vanuit het perspectief van een njai eind 19e eeuw wier positie verzwakt door de komst van Europese vrouwen.

Sluit mooi aan (of andersom) bij de documentaire Ze noemen me baboe.

Luister naar het interview met schrijfster Dido Michielsen in Kunststof.

VACATURES DIRECTEUR-BEHEERDER EN BESTUURSLEDEN SOPHIAHOF

Stichting Beheer Sophiahof zoekt voor Museum Sophiahof in Den Haag een Directeur-Beheerder en drie Bestuurders.

Deze stichting heeft als doel: het in stand houden, onderhouden en beheren van de Sophiahof, een “Pleisterplaats" voor de Indische en Molukse gemeenschap in Nederland.

PELITA NIEUWS EN DE PINDA

Het oktobernummer van Pelita Nieuws is net uit!

Onze abonnees hebben dit nummer al ontvangen, maar mocht u benieuwd zijn naar de inhoud: klik dan hier.

Deze keer willen we u het redactioneel commentaar echter niet onthouden op een column over Pelita in de PINDA, de eenmalige glossy die onlangs verscheen, die veel verbaasde reacties losmaakte

ACTIVITEITENBEGELEIDER (12 UUR PER WEEK) GEZOCHT!

Bij Jatopa, c.q. de Amsterdamse instelling met vier zorgwoongroepen waarvan twee Indisch/Moluks, is men voor twaalf uur per week dringend op zoek naar een Indische of Molukse activiteitenbegeleider. Zie de vacature..

INDISCHE MENSEN IN LEERSUM EN AMERONGEN

Tot en met december kunt u in de bibliotheek te Leersum (Hoflaan 31) naar de gratis tentoonstelling over het leven van Indische repatrianten uit de 2e helft van de vorige eeuw in Leersum, Amerongen en omgeving. Dit, aan de hand van foto’s en voorwerpen.

Zie pagina 1 en pagina 2 van het artikel over deze tentoonstelling.

In het kader van deze tentoonstelling verscheen het boek Djangan Loepah (‘Niet vergeten’) met de levensverhalen van degenen die toen in deze contractpensions en hotels werden ondergebracht.

AANRADER: ELLEN DECKWITZ' NIEUWE DICHTBUNDEL!

Waarom wist haar moeder niets van de oorlog, maar kreeg zij als kleinkind alles te horen, tot in de gruwelijkste details? In haar nieuwe bundel ontdekt dichter Ellen Deckwitz ( 37 ) hoe verdriet generatie na generatie kan doorwerken.

Zie haar interview met de Volkskrant van maandag 23 september 2019 en het NRC-interview van 28 september.

En luister naar haar radiointerview met Gijs Groenteman in Kunststof.

MOLUKSE MAALTIJD AAN HET SPOOR

Foodvlogger Mooncake reist graag met de trein. Frikandelbroodjes, oneetbare salades: het culinaire aanbod op stations laat nogal eens te wensen over. Maar niet in Vlissingen bij restaurant Havendorp, daar serveren ze de Molukse keuken.

En dat is zeldzaam in Nederland, zo stelt de presentatrice van de Volkskrant. ‘Molukse maaltijd aan het spoor’, luidt de koptekst over het restaurant in Zeeland.

Mooncake krijgt een warme kom papeda om het uit te proberen. Zo krijgt ze uitleg over nasi kuning (gele rijst), en slurpt ze papeda. Het basisvoedsel van de Molukkers en Papoea’s. In het filmpje is te zien hoe ze ervan geniet. Papeda is een aanrader!

MANTELZORG EN DEMENTIE

Joris Linssen neemt in Zorg uit Handen, een serie over mantelzorg van omroep Max, de zorgtaken over van Hedwig. Hedwig is mantelzorger voor haar moeder Eugenie.

De 83-jarige Eugenie lijdt aan de ziekte van Alzheimer en is afhankelijk van mantelzorg. Haar kinderen hebben een eigen manier gevonden om voor hun moeder te kunnen zorgen. Ze nemen hun moeder om de beurt in huis en zijn allemaal parttime mantelzorger.

Hedwig (63) neemt ook haar deel van de mantelzorg op zich, maar vindt het zorgen voor haar moeder, die behoorlijk in de war is, zwaar. Joris Linssen neemt de rol van mantelzorger over van Hedwig. Hedwig komt voor een paar dagen tot rust op Ibiza.

AANSPRAAK

In het Septembernummer van Aanspraak, het magazine van de SVB en PUR voor verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen, staan interessante artikelen over Indië.

Onder meer interviews met Sjoerd en Corrie van Leyden over Tjihapit en Tjimahi, met Richard Ceuleers over Glodok en met Louis Harmanus over zijn internering in republikeinse kampen.

Tevens een artikel over de opening van Nationaal Museum Sophiahof.

Hier vindt u de integrale versie.

STEUNPUNT PELITA EINDHOVEN VERHUISD

Sinds 29 augustus zit het Steunpunt van Pelita Eindhoven op Stadshof Hemelryck, Hemelrijken 292, 5612 WS Eindhoven

Om een afspraak te maken kunt u ook na de verhuizing bellen met Kees Schepel, tel. 06 - 135 21 570, of met Sylvia Huisman, tel. 06 - 135 17 056.

EXCURSIES EN HERDENKING NAGASAKI 2020

Op 12 september 2020, dus pas volgend jaar, wordt in Nagasaki/Japan herdacht dat 75 jaar geleden op 13 september 1945 de Nederlandse, Britse, Amerikaanse en Australische krijgsgevangenen uit het kamp Fukuoka-2 werden bevrijd. De ceremonie vindt plaats bij het in 2015 onthulde gedenkteken ter nagedachtenis aan alle Fukuoka-2 krijgsgevangenen waaronder degenen die daar zijn overleden.  

Behalve de herdenking zelf op 12 september 2020 worden op 10 en 11 september door Stichting Dialoog NJI twee excursies georganiseerd.  

De eerste excursie gaat naar het Kruismonument in Mizumaki dat de 871 Nederlandse krijgsgevangenen herdenkt, die in Japan tijdens dwangarbeid omkwamen. (zie foto) 

De tweede excursie omvat een lezing over het kamp Fukuoka-2, een bezoek aan de oude campsite en een aantal plekken in Nagasaki die aan Fukuoka-2 dan wel WOII gerelateerd zijn.  

Indien u overweegt de ceremonie op 12 september 2020 in Nagasaki - Japan bij te wonen en/of deel te nemen aan (één van) de excursies vraagt men u dit voor 1 oktober a.s. aan Stichting Dialoog NJI kenbaar te maken via a.w.schram@me.com (ook voor informatie).  

U verplicht zich hiermee tot niets, het dient voor deze stichting uitsluitend als indicatie omtrent de belangstelling voor de excursies en voor de ceremonie. 

DEPOK LAAT NOG STEEDS SPOREN NA

Ben van den Aarssen van BN De Stem interviewde de zussen en Pelita-vrijwilligsters Babs en Peggy Loen over Depok, waar hun achtergrond ligt en waarover momenteel in het Westfries Museum te Hoorn een tentoonstelling plaats vindt.

Hier vindt u een transcript van dit interview.

HERDENKINGEN, REÜNIES OF ANDERE BIJEENKOMSTEN

Organiseert u een herdenking, reünie of andere bijzondere bijeenkomst met betrekking tot Nederlands-Indië, laat ons dit dan weten.

Bijvoorbeeld de Indië-Herdenking in Nijmegen op 14 augustus of de Indische Roots Expertisedag van 28 september in Den Haag.

Dan plaatsen we deze in ons overzicht, dat natuurlijk erg handig is om te zien welke plechtigheid bij u in de buurt plaatsvindt.

PATRICIA SONNENBURG WIL GERECHTIGHEID VOOR DUITSE OPA DIE IN 1942 OM HET LEVEN KWAM OP NEDERLANDS SCHIP

"Onschuldige Duitse burgers op een schip zetten en aan hun lot overlaten terwijl de boot zinkt, dat is schandalig."

De opa van Patricia Sonnenburg kwam in 1942 om het leven toen het Nederlandse schip de Van Imhoff geraakt werd door een torpedo.

Op woensdag 10 juli in Een Vandaag 

Hier vindt u de uitzending.

WESTFRIES MUSEUM HOORN

Van 30 juni tot en met 6 oktober is in het Westfries Museum in Hoorn de tentoonstelling ‘Depok, de droom van Cornelis Chastelein’ te zien. Deze tentoonstelling vertelt de vrijwel onbekende geschiedenis van een bijzondere Indische gemeenschap. Een verhaal dat 300 jaar geleden begint wanneer de hoge VOC-beambte Cornelis Chastelein zijn landgoed Depok bij testament nalaat aan de slaafgemaakten die daar voor hem werken.

De tentoonstelling volgt het wel en wee van de gemeenschap in het koloniale Nederlands-Indië tot de dag van vandaag. Fotograaf Geert Snoeijer en historica Nonja Peters brengen de rijke geschiedenis van Depok tot leven in prachtige portretten van Depokkers in Indonesië en Nederland.

Combineer uw bezoek aan deze tentoonstelling met de adembenemende 35 minuten durende virtual reality-show Batavia 1627, waarmee u zich in vogelvlucht in het Batavia van 1627 waant. U moet hiervoor wel reserveren!

Op 27 juni opende Koning Willem-Alexander Museum Sophiahof, Indië tot nu, met een tentoonstelling over Indisch en Moluks verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog en hierna.

Pelita is één van de vijf organisaties die in de Sophiahof zijn gevestigd.

(Foto: Armando Ello)

PELITA IN SOPHIAHOF

Maandag 24 juni zette theatergroep Delta Dua in de net verbouwde Sophiahof situaties op de planken die zich bij de verzorging van ouderen met een achtergrond in Nederlands-Indie voor kunnen doen.

Dit, in het kader van de themadag van Pelita over contextgebonden zorg, c.q. de grote noodzaak van juiste benadering, rekening houdend met de culturele achtergrond, oorlogsverleden, migratie en eventuele aanpassingsproblemen.

Gedurende de voorstelling legde Pelita uit op welke wijze het Programma Contextgebonden Zorg bijdraagt aan passende zorg voor Indische en Molukse ouderen.

De middag was ondanks de warmte drukbezocht en het publiek was erg enthousiast over de wijze waarop de noodzaak en meerwaarde van het Programma Contextgebonden Zorg samen met Delta Dua over het voetlicht werd gebracht.

7E PELITA-HERINNERINGSREIS!

Van 3 tot 30 september is er dit jaar weer een herinneringsreis door Java. Dit, onder leiding van Wieteke van Dort en reisorganisator Antonio Meijer.

Hier vindt u meer informatie.

LESBOEK JAPAN

Stichting Dialoog bracht onlangs het lesboek 'Het verhaal van Johan' uit, dat zowel voor scholieren in Nederland als in Japan is bestemd.

'Het verhaal van Johan' is het verhaal van een Nederlandse marineman die tijdens WO-II in Nagasaki krijgsgevangen zat. Nadat hij de atoombom overleefde, keerde hij uiteindelijk weer naar Nederland terug. Ook het verhaal van de bevolking in Nagasaki tijdens de oorlog en na de val van de atoombom is in dit lesboekje vervat. 
Verder komen de onthulling van het gedenkteken op de plek van het voormalige krijgsgevangenenkamp (nu schoolplein), de betekenis van dit gedenkteken en het proces van verzoening met het verleden aan de orde.

De publicatie van de Engelse en Japanse vertaling was in Japan al groot nieuws en verdient in Nederland meer aandacht.

Op 6 juli houdt stichting Dialoog haar jaarlijkse conferentie. Deze keer met als thema "Verzoening, hoezo?". Hier vindt u meer informatie.

RUMAH MELATI ALMERE

Wilt u zelfstandig blijven wonen, maar toch de mogelijkheid hebben om daar later thuiszorg in te huren? Dan is het Indisch Molukse wooncomplex Rumah Melati in Almere misschien iets voor u.

Hier vindt u meer informatie.

BANKJES VOOR MONUMENT FUKUOKA 2B

Hennie Groenhuijzen probeert geld bijeen te krijgen om twee bankjes bij het monument van Fukuoka 2B te plaatsen.

Deze zijn zowel bedoeld voor bezoekers als voor degenen die dit monument verzorgen.

Zie haar verzoek om een donatie in Uit het Oog.

3-KAMERAPPARTEMENT INDISCH WOONCOMPLEX AMSTERDAM-GEUZENVELD

In het Indisch wooncomplex Tempat Senang aan het Teldershof te Amsterdam-Geuzenveld is net een 3-kamer-appartement vrij gekomen voor Indische 55-plussers. Met een gunstige huur, 26 andere appartementen met Indische zelfstandige senioren, een gemeenschappelijke ruimte en een gemeenschappelijke kleine tuin.

Meer informatie via Alice Massing: 06 - 280 42 213 of Alice-Massing@hotmail.com

LINTJES

Vrijdag 26 april werden op allerlei plaatsen in het land weer Koninklijke onderscheidingen uitgereikt. In Eindhoven en Hellevoetsluis werden vrijwilligers van Pelita gedecoreerd.

Joyce Radesey kreeg een lintje voor haar vrijwilligerswerk voor o.a. Pelita en Indisch Netwerk Eindhoven.

Ahrend Siebelhoff werd geridderd voor zijn inzet voor o.a. Pelita, de scouting en vluchtelingenwerk.

Allebei doen ze te veel om op te kunnen noemen en hebben zich verdienstelijk gemaakt voor de oorlogsbetrokkenen uit voormalig Nederlands-Indië. De decoraties zijn ze van harte gegund!

Vanaf 9 januari is Bergen op Zoom een Masoek Sadja rijker, ofwel de inloopmiddag voor senioren met een binding met voormalig Nederlands-Indië die tijdens de Masoek Sadja ervaringen en cultuur kunnen delen in een gezellige setting met muziek, dans, demonstraties en Indisch eten.

Het programma is zowel recreaties als informatief.

De Masoek Sadja van Bergen op Zoom zal om de twee maanden plaats vinden.

Naast genieten van (dans)muziek van The Volunteers Band, catering van Shirley en een loterij met leuke prijzen kunt u op 9 januari ook met uw vragen terecht bij vertegenwoordigers van Seydlitz Notarissenen de Mantelzorg Makelaar West-Brabant.

Vrijwilligers en medewerkers geschoold in dementie

Op 16 november verzamelden zich 120 vrijwilligers en medewerkers van Pelita in het Icoontheater in Amersfoort voor een leerzame theatervoorstelling. Pelita-vrijwilligers, vooral die van buddyproject Gotong Royong, krijgen namelijk in toenemende mate te maken met mensen met beginnende dementie.  De voorstelling Dementie in Theater – Dag Mama biedt inzicht in deze problematiek en hoe ermee om te gaan.

De toeschouwers waren getuige van een knap gemaakte voorstelling, een combinatie van live muziek en levensechte scenes. Dag Mama gaat over een vrouw die zichzelf aan het verliezen is. Haar dochter moet hiermee leren omgaan. Het stuk speelt zich af in de nieuwe leefomgeving van de moeder, een kamertje in een verpleeghuis. Moeder, dochter en verzorgende krijgen met elkaar te maken en dit leidt tot botsingen. Duidelijk wordt wat dementie met iemand doet en hoe schijnbaar onbereikbaar de persoon wordt voor familie en verzorgenden.

Na een korte pauze werd de voorstelling vervolgd door een theaterlezing met interactieve workshop.  Aan de toeschouwers werd inzicht geboden hoe kan worden aangesloten bij de belevingswereld van een persoon met dementie; hoe maak je contact en ga je om met dementie?

De theatermakers vormen een familie bestaande uit twee broers, zus en moeder. Drs. Sarah Blom en dr. David Blom zijn ouderenpsycholoog, Misha Blom is singer-songwriter en moeder Lydia van den Heuvel is actrice. In haar rol als oudere met dementie richt laatstgenoemde zich tijdens de workshop rechtstreeks tot de zaal waardoor je als toeschouwer betrokken raakt bij haar verwarring en hoe daarmee om te gaan. Alle aanwezigen zaten op het puntje van hun stoel en beloonden de familie Blom met een daverend applaus.

Een geslaagde bijeenkomst waarbij de band tussen Pelita-vrijwilligers en -medewerkers werd versterkt en op een laagdrempelige wijze kennis werd gemaakt met de problematiek rond dementie.

Voor meer informatie over de voorstelling “Dementie in Theater – Dag Muziek” verwijzen wij u naar de website https://oudwordenmetzorg.nl/dagmama. 

 Jean-Emile Veth